Η ΑΓΓΛΙΚΑΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Η ΑΓΓΛΙΚΑΝΙΚΗΕΚΚΛΗΣΙΑ

(Church of England)

 + π.Αντωνίου Αλεβιζόπουλου

Από το βιβλίο:  ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΙΣΜΟΣ, ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

  

1. Ιστορία

Η Αγγλικανική Εκκλησία αποσχίσθηκε από την Ρώμη υπό του βασιλέως Ερρίκου Η' (1547). Αφορμή ήταν η άρνηση του πάπα να δώσει τη συγκατάθεσή του για το διαζύγιο του Ερρίκου από την Κατερίνα της Αραγονίας, προκειμένου να νυμφευθεί και πάλι.

Ο Ερρίκος ανακήρυξε τον εαυτό του κεφαλή της Εκκλησίας της Αγγλίας, αντικατέστησε δηλα­δή τον πάπα με τον εαυτό του και εξέλεξε αρχιε­πίσκοπο Καντερβουρίας τον Thomas Crammer (1489-1556), φίλο της γερμανικής μεταρρύθμι­σης. Όμως ενόσω ζούσε δ Ερρίκος, δεν εισήχ­θησαν μεταρρυθμίσεις στη διδασκαλία και στη θεία λατρεία.

Μετά το θάνατο του Ερρίκου (1547), ο Cram­merκατήργησε την αγαμία του κλήρουκαι τις εικόνες και επέτρεψε τη θεία κοινωνία του τιμίου αίματοςκαι στους λαϊκούς. Με την αναθεώρηση του ευχολογίου (Common Prayer Book) που έγινε κατά τα έτη 1549 και 1552, οι καλβινικές ιδέες μπήκαν στη θεία λατρεία της Εκκλησίας της Αγγλίας. Το ίδιο έτος (1552) ο Crammer συνέτα­ξε ομολογία πίστης με 42 άρθρα, με τα οποία συμπλήρωσε τη μεταρρύθμιση.

Το έργο αυτό ολοκληρώθηκε κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης της χώρας από τηνΕλισάβετ(1558-1603). Το κοινοβούλιο ανέλαβε την ευθύνη της μεταρρύθμισης· ορίσθηκεο βασιλέας ανώτατη αρχή της Εκκλησίας, τα άρθρα πίστης περιορί­στηκαν σε 39 (1571). Η Αγγλικανική Εκκλησία έλαβε τη μορφή που διατηρεί μέχρι σήμερα. Ο Matthew Parker (1504-1575), που εξελέγηαρχιεπί­σκοπος Καντερβουρίας,χειροτόνησε9 επισκό­πους (1559), από τους οποίους προέρχεται η ση­μερινή αγγλικανική ίεραρχία.

Στους κόλπους της Αγγλικανικής Εκκλησίας παρουσιάσθηκαν διάφορες τάσεις· ανάλογα με το που έκλινε η ανακτορική υποστήριξη. Τελικά η Αγγλικανική Εκκλησία οργανώθηκε με βάση τοεπισκοπικόαξίωμα.

Όμως υπάρχουντρεις κυ­ρίως τάσεις: Η λεγόμενη «Υψηλή Εκκλησία» (High Church), η οποία τάσσεται υπέρ της αρχαίας εκκλησιαστικής παράδοσης, η ονομαζόμενη «Ταπεινή Εκκλησία» (Low Church), η οποίαεκ­δηλώνει καλβινιστικές τάσεις και απορρίπτει το τυπικό της «Υψηλής Εκκλησίας». Μία τρίτη τάση έλαβε το όνομα «Ευρεία Εκκλησία» (Broad Church). Είναι η φιλελεύθερη τάση, που απορρί­πτει τα συντηρητικά στοιχεία και τάσσεται υπέρ της κριτικής της Βίβλου.

Με αφετηρία την Church of England σχηματίσθη­καν διάφορες Εκκλησίες σε διάφορα σημεία της γης. Στην Αμερική σχηματίσθηκε κατά τον ΙΖ' αιώνα η Protestant Episcopal Church. Οι Εκκλησίες αυτές είναι αυτόνομες. Όμως μαζί με τη μητέρα Εκκλησία σχηματίζουν μία ενότητα, που εκφρά­ζεται με τη συμμετοχή τους στα «Συνέδρια του Λάμπεθ» των επισκόπων της Αγγλικανικής Εκ­κλησίας, που γίνονται κάθε δέκα χρόνια, με πρόε­δρο τον επίσκοπο της Καντερβουρίας.

2. Διδασκαλία

Δεν υπάρχει απόλυτη ενότητα διδασκαλίας με­ταξύ των διαφόρων τάσεων στην Αγγλικανική Εκκλησία.

Πρόκειται για εθνική Εκκλησία. Ωςανωτάτη Αρχή θεωρείται ο αγγλικός θρόνος. Η εκλογή των επισκόπων γίνεται από τουςDekanen(κληρι­κός, προϊστάμενος μιας περιφέρειας) και από το επισκοπικό συμβούλιο. Όμως σ' αυτό το ζήτημα ο θρόνος έχει δικαιώματα. Το πνευματικό λειτούρ­γημα των επισκόπων απορρέει από τη χειροτονία τους. Ασκείται αφού προηγηθείόρκος αφοσίω­σης στο θρόνο. Η πολιτεία επιβλέπει και τις μορ­φές λατρείας· είναι υπεύθυνη για την αναθεώρηση του ευχολογίου και για την εκκλησιαστική δικαι­οσύνη.

Γίνονται δεκτά τα μυστήρια του βαπτίσματος και της θείας ευχαριστίας και οι τρεις βαθμοί στην εκκλησιαστική ιεραρχία. Η Αγγλικανική Εκκλησία υπογραμμίζει πως το 1559, κατά τη χειροτονία των πρώτων επισκόπων, ελήφθη ιδιαί­τερη φροντίδα, ώστε να διαφυλαχθεί η αποστολι­κή διαδοχή,χειροτονεί δε και γυναίκες.

3. Θέσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας

Το ζήτημα της εγκυρότητας των αγγλικανικών χειροτονιών δεν εξαρτάται μόνο από το αν εκείνοι που χειροτόνησαν τους πρώτους επισκόπους βρί­σκονταν μέσα στην αποστολική διαδοχή,αλλάκαι από την άποψη που αυτοί είχαν για τη σημασία της ιερωσύνης.

Πρέπει να διευκρινισθεί, όχι μόνο τι πρέσβευε ο Ματθαίος Πάρκερ και οι άλλοι επίσκοποι που χειροτόνησαν τους Αγγλικανούς, αλλά και ποια αντίληψη υπήρχε για την ουσία της ιερωσύνης την εποχή που χειροτονήθηκε και ο ίδιος ο Πάρκερ. Γιατί και αν ακόμη οι αγγλικανοί έχουν σήμερα ορθή αντίληψη για την ιερωσύνη, και μό­νο το γεγονός αυτό, δεν «οικονομεί» το πράγμα της εγκυρότητας της ιερωσύνης στην Εκκλησία της Αγγλίας. Έξαλλου ηχειροτονία γυναικώνκα­τά τα τελευταία χρόνια απομακρύνει την Εκ­κλησίααυτή ακόμη περισσότερο από την Ορθόδοξη Εκκλησία.

Η εξάρτηση της Εκκλησίας από τηνκοσμική εξουσίαδεν γίνεται δεκτή από την Ορθοδοξία. Οι χριστιανοί καλούνται να υπακούουν στους ποι­μένες τους (Εβρ. ιγ' 17) και η Εκκλησία έχει κε­φαλή Της τον Κύριο (Εφεσ. α' 22. ε' 23-24. Κολ. α' 18). Η υπακοή στην πολιτική εξουσία δεν είναι απόλυτη. Στην περίπτωση που η κοσμική εξουσία αντιταχθεί στο θέλημα του θεού, οι πιστοί καλούνται να πειθαρχήσουν στον Κύριο και όχι στους κοσμικούς άρχοντες (Πράξ. ε' 29).

Όμως αυτό δεν εμποδίζει τους χριστιανούς να είναι υποδειγματικοί πολίτες στην περίπτωση που οι κοσμικοί νόμοι δεν είναι αντίθετοι με το νόμο του Θεού. Άλλα αυτό δεν σημαίνει πως η κοσμι­κή εξουσία γίνεται ρυθμιστής των πραγμάτων της Εκκλησίας ή ακόμη πως καθορίζει και τους ποι­μένες της Εκκλησίας.

Ο άγιοςΓρηγόριος ο Θεολόγος, απευθυνόμε­νος στον κοσμικό άρχοντα, λέγει:«Άρχεις μαζί με τον Χριστό και διοικείς μαζί με Αυτόν. Από Εκείνον σου έχει δοθεί το ξίφος, όχι για να το χρησιμοποιήσεις, αλλά για να αποτελεί απειλή. Τούτο δε θα πρέπει να το διαφυλάσσεις καθαρό, για να το επιστρέψεις σ' Εκείνον ο οποίος σου το έδωσε... Συντάξου με τον θεό και όχι με τον άρχοντα του κόσμου! Με τον αγαθό Δεσπότη και όχι με τον πικρόχολο τύραννο...»(Γρηγ. Θεολ., Λόγος ιζ' 9).

Συγκρίνοντας ο άγιος Γρηγόριος την πολιτειακή εξουσία με την ιερατική, υπογραμμίζει πωςη εξουσία του επισκόπου είναι ανώτερη από την εξουσία των κοσμικών αρχόντωνκαι πως εκείνοι, σαν χριστιανοί, βρίσκονται κάτω από αυτή την εξουσία: «Και ο νόμος του Χριστού σας θέτει κά­τω από την εξουσία μου και κάτω από αυτό το βήμα. Διότι και εμείς εξουσιάζομε. Θα προσθέσω δε και το ότι η δική μας εξουσία είναι μεγαλύτερη και τελειότερη. Η μήπως θα πρέπει το Πνεύμα να υποχωρήσει στη σάρκα και τα επουράνια στα επί­γεια; Θα δεχθείς την παρρησία μου, διότι γνωρίζω ότι είσαι ιερό πρόβατο από το ιερό ποίμνιο μου και  θρέμμα  του  μεγάλου  Ποιμένος...»  (Γρηγ. Θεολ., Λόγος ιζ'8).

Το «προφητικό χάρισμα» της Εκκλησίας πρέ­πει να λειτουργήσει και απέναντι της πολιτείας. Αυτό εκφράζεται με τον έλεγχο στην περίπτωση που η κοσμική εξουσία νομοθετεί αντίθετα με το ευαγγέλιο:«δήμοι ορμούν με μανία εναντίον δήμων και βασιλιάς δίνει ελευθερίαν ενεργείας στην ασέβεια και νομοθετεί αντίθετα προς την ορθή πίστη- και αυτοί, που άλλοτε δεν ήσαν ούτε άνδρες ούτε γυναίκες, τώρα κοντά σ' αυτόν καταδυναστεύουν»(Γρηγ. Θεολ. Λόγος κε' 9).

Από το βιβλίο:  ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΙΣΜΟΣ, ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

Read more:http://www.egolpion.com/739BBAFC.el.aspx#ixzz36hwwkde4