Ας δούμε τι έλεγε για τα μνημόσυνα ο μακαριστός π. Παίσιος :
- Γέροντα, οι υπόδικοι νεκροί ( πλην των Αγίων ) μπορούν να προσεύχονται;
-Έρχονται σε συναίσθηση και ζητούν
βοήθεια ,αλλά δεν μπορούν να βοηθήσουν τον εαυτό τους.Όσοι βρίσκονται
στον Άδη μόνο ένα πράγμα θα ήθελαν από τον Χριστό: να ζήσουν πέντε λεπτά
για να μετανοήσουν. Εμείς που ζούμε, έχουμε περιθώρια μετανοίας,ενώ
οι καημένοι οι κεκοιμημένοι δεν μπορούν πια μόνοι τους να καλυτερεύσουν
την θέση τους,αλλά περιμένουν από εμάς βοήθεια.Γι’ αυτό έχουμε χρέος να
τους βοηθούμε με την προσευχή μας.
Μου λέει ο λογισμός ότι μόνο το δέκα τοις εκατό από τους υπόδικους
νεκρούς βρίσκονται σε δαιμονική κατάσταση, και ,εκεί που είναι, βρίζουν
τον Θεό,όπως οι δαίμονες.[…] Οι άλλοι όμως οι υπόδικοι, που έχουν λίγο
φιλότιμο, αισθάνονται την ενοχή τους, μετανοούν και υποφέρουν για τις
αμαρτίες.Ζητούν να βοηθηθούν και βοηθιούνται θετικά με τις προσευχές των
πιστών. Τους δίνει δηλαδή ο Θεός μία ευκαιρία,τώρα που είναι
υπόδικοι,να βοηθηθούν μέχρι να γίνει η Δευτέρα Παρουσία.Και όπως σε αυτή
τη ζωή, αν κάποιος είναι φίλος με τον βασιλιά, μπορεί να μεσολαβήσει
και να βοηθήσει έναν υπόδικο,έτσι κι αν είναι κανείς φίλος με τον Θεό,
μπορεί να μεσολαβήσει στο Θεό με την προσευχή του και να μεταφέρει τους
υπόδικους από την μία φυλακή σε άλλη καλύτερη, από το ένα κρατητήριο σε
ένα άλλο καλύτερο.Ή ακόμα μπορεί να τους μεταφέρει και σε ένα δωμάτιο ή
σε διαμέρισμα.
Όπως ανακουφίζουμε τους φυλακισμένους με αναψυκτικά κλπ που τους πηγαίνουμε, έτσι και τους νεκρούς τους ανακουφίζουμε με τις ΠΡΟΣΕΥΧΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΕΣ που κάνουμε για τη ψυχή τους.Οι προσευχές των ζώντων να βοηθηθούν,μέχρι να γίνει η τελική Κρίση.Μετά την δίκη δεν θα υπάρχει δυνατότητα να βοηθηθούν….Περισσότερο μάλιστα συγκινείται ο Θεός όταν προσευχόμαστε για τους κεκοιμημένους παρά για τους ζώντες.
Γι’ αυτό και η Εκκλησία μας έχει τα κόλλυβα, τα μνημόσυνα.Τα μνημόσυνα είναι ο καλύτερος δικηγόρος για τις ψυχές των κεκοιμημένων. Έχουν τη δυνατότητα και από την κόλαση να βγάλουν τη ψυχή.Κι εσείς σε κάθε Θεία Λειτουργία να διαβάζετε κόλλυβα για τους κεκοιμημένους. Έχει νόημα το σιτάρι: Σπείρετε εν φθορά,εγείρεται εν αφθαρσία ( Α’ Κορινθ, κεφ 15, εδ 42)(δηλαδή συμβολίζει το θάνατο και την ανάσταση του ανθρώπου ),λέει η Γραφή…( από τον Δ’ τόμο, Οικογενειακή Ζωή, Λόγοι του π.Παισίου, Εκδόσεις Ιερό Ησυχαστήριο Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, Σουρωτή,Θεσσαλονίκη ).
*****************************************************************************************************Ψυχοσάββατο καί ἡ περιφρόνηση τῶν κολύβων…
(Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου Νικολάου Μανώλη)
Τό Σάββατο πρό τῆς Πεντηκοστῆς εἶναι Ψυχοσάββατο, δηλαδή “μνεία πάντων τῶν ἀπ’ αἰῶνος κοιμηθέντων εὐσεβῶς Χριστιανών”. Τό ἑσπέρας τῆς Παρασκευῆς καί τό πρωί τοῦ Σαββάτου, πλῆθος λαοῦ, προσέρχεται εἰς τούς κοιμητηριακούς ἤ ἐνοριακούς Ναούς.Ἐκεῖ ψάλλεται ὁ νεκρώσιμος κανόνας καί τό μνημόσυνο “ὅ οἱ θειότατοι πατέρες ἐθέσπισαν” ὑπέρ πάντων τῶν “ἐπ’ ἐλπίδι ἀναστάσεως ζωῆς αἰωνίου κεκοιμημένων εὐσεβῶν καίΟρθοδοξων Χριστιανών”. Πρός τιμήν τούς προσκομίζουν οἱ πιστοί κόλλυβα. Τό ἔθιμο τῶν κολλύβων εἶναι πάρα πολύ παλαιό. Οἱ ρίζες τοῦ χάνονται στίς πρό Χριστοῦ ἐποχές.
Τό Σάββατο πρό τῆς Πεντηκοστῆς εἶναι Ψυχοσάββατο, δηλαδή “μνεία πάντων τῶν ἀπ’ αἰῶνος κοιμηθέντων εὐσεβῶς Χριστιανών”. Τό ἑσπέρας τῆς Παρασκευῆς καί τό πρωί τοῦ Σαββάτου, πλῆθος λαοῦ, προσέρχεται εἰς τούς κοιμητηριακούς ἤ ἐνοριακούς Ναούς.Ἐκεῖ ψάλλεται ὁ νεκρώσιμος κανόνας καί τό μνημόσυνο “ὅ οἱ θειότατοι πατέρες ἐθέσπισαν” ὑπέρ πάντων τῶν “ἐπ’ ἐλπίδι ἀναστάσεως ζωῆς αἰωνίου κεκοιμημένων εὐσεβῶν καίΟρθοδοξων Χριστιανών”. Πρός τιμήν τούς προσκομίζουν οἱ πιστοί κόλλυβα. Τό ἔθιμο τῶν κολλύβων εἶναι πάρα πολύ παλαιό. Οἱ ρίζες τοῦ χάνονται στίς πρό Χριστοῦ ἐποχές.
Τά κόλλυβα εἶναι σιτάρι βρασμένο. Ἔχουν τή μορφή στολισμένου δίσκου ἤ πιάτου μέ ξηρούς καρπούς, καρύδια, σταφίδα, ρόδι καί κυρίως ζάχαρη. Συμβολίζουν
τήν κοινή μας ἀνάσταση. Ὅπως ὁ σπόρος τοῦ σιταριοῦ πέφτει στή γῆ,
θάβεται, χωνεύεται, σαπίζει καί στή συνέχεια φυτρώνει καλύτερος καί
ὡραιότερος, ἔτσι καί τό νεκρό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου θάβεται στή γῆ, λιώνει
καί σαπίζει, γιά νά ἀναστηθῆ καί πάλιαφθαρτο, ἔνδοξο καί αἰώνιο.
Αὐτήν τήν εἰκόνα μᾶς δίδει ὁ ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν
Παῦλος στήν Α΄ πρός Κορινθίους ἐπιστολή, καθώς καί ὁ Χριστός γιά τήν
Ἀνάστασή Του. “Αμήν ἀμήν λέγω ὑμίν, ἐάν μή ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσῶν εἰς
τήν γῆν ἀποθάνη, αὐτός μόνος μένει? ἐάν δέ ἀποθάνη πολύν καρπόν
φέρει”.(Ἰω. 12,24).
Δυστυχῶς, ἡ οὐσιαστική αὐτή προσφορά πρός τούς κεκοιμημένους
ἀδελφούς μας, τόσο ἀπό λειτουργική ὅσο καί ἀπό σωτηριολογική ὀπτική, τά
τελευταία χρόνια ἔχει ὑποστεῖ ἀλλοιώσεις καί διαφοροποιήσεις ποῦ τείνουν
νά ἀπαξιώσουν τή σημασία καί τό μέγεθος τοῦ Μυστηρίου. […]Οἱ
γιαγιάδες μας τά παλαιότερα χρόνια, προσέφεραν κεράσματα, πίττες καί
γλυκά κατά τά Ψυχοσάββατα, ἀλλά ἔξω, στήν αὐλή τῆς Ἐκκλησίας. Μέσα στό Ναό, προσκόμιζαν τά κόλλυβα μόνο γιά τήν ἀκολουθία.
Εἶναι παράξενο, σέ μιά ἐποχή ποῦ οἱ
νοικοκυρές, καταφέρνουν νά παρασκευάσουν τά πιό πολύπλοκα γλυκά, νά μήν
ἔχουν διάθεση νά βράσουν λίγο στάρι, γιά νά τιμήσουν τούς κεκοιμημένους
συγγενεῖς τους. Θά μπορούσαμε νά ποῦμε πῶς ἡ ἑτοιμασία τῶν
κολλύβων ἀποτελεῖ ἕνα εὐλογημένο ἐργόχειρο πρός ὠφέλεια τῆς ψυχῆς καί
ἐργασία τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Ἡ μνήμη τοῦ θανάτου σέ συνδυασμό μέ τήν
μονολόγιστη εὐχή ὑπέρ ἀναπαύσεως τῶν κεκοιμημένων κατά τήν προετοιμασία
τῶν κολλύβων, ὅπως καί κατά τό ζύμωμα προσφόρου γιά τήν Θεία Λειτουργία, βοηθοῦν πολύ στήν ἐγρήγορση τῆς ψυχῆς. Μέ αὐτόν τόν τρόπο τιμᾶται ἡ παράδοση καί ἐπισφραγίζεται τό νόημα μέ τό ὁποῖο περιβάλλει ἡ Ἐκκλησία τό εὐλογημένο Ψυχοσάββατο.
το κείμενο για τα κόλλυβα από το:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου