Δεν μεταφερόμεθα προς τον Θεόν με την προσευχήν; Δεν υποτάσσομεν το κατώτερον εις το ανώτερον; Εννοώ το χώμα εις το πνεύμα, δια να εκφέρωμεν δικαίαν κρίσιν περί του κράματος. ότι έχομεν ουράνιον και υψηλήν καταγωγήν; Δεν δαμάζομεν τον θυμόν που εξογκούται και αγριεύει; Δεν δαμάζομεν την υπερηφάνειαν που ταπεινώνει, την αλόγιστον λύπην, την αχαλίνωτον ηδονήν, τα πορνικά γέλια, το άτακτον βλέμμα, την αχόρταστον ακοήν, την αδιάκριτον φλυαρίαν, την έξαλλον σκέψιν και όλα όσα ο πονηρός λαμβάνει από ημάς και τα χρησιμοποιεί εναντίον μας και εισάγει τον θάνατον, όπως λέγει η Γραφή, δια «των θυρίδων» δηλαδή δια των αισθητηρίωνΔεν μελετώμεν εις όλην μας την ζωήν τον θάνατον; Δεν κυριαρχούμεν εις τα πάθη μας με την σκέψη;
Και όμως κάνομεν το αντίθετον, και όπως οι βασιλείς δίνουν αμνηστείαν
μετά μίαν νίκην των έτσι έχομεν δώσει ελευθερίαν εις τα πάθη των άλλων,
φθάνει να συμφωνούν με ημάς· παρά ταύτα με περισσοτέραν θρασύτητα και
ασέβειαν καταφέρονται κατά του Θεού· και δίνομεν κακόν μισθόν δι'
άσχημον πράγμα, την παρρησίαν δια την ασέβειάν των.Αλλ', ω διαλεκτικέ
και φλύαρε, έχω να σού κάνω μίαν μικράν ερώτησιν και συ απάντησε, όπως
λέγει εις τον Ιώβ εκείνος που δίνει τον χρησμόν με την καταιγίδα και τα
νέφη. Υπάρχουν πολλαί μοναί κοντά εις τον Θεόν, όπως ακούς, η μία;
Ασφαλώς θα απαντήσης πολλαί και όχι μία. Και πρέπει να γεμίσουν όλαι, ή
άλλαι μεν να κατοίκουνται και άλλαι όχι, ώστε να είνε ακατοίκητοι, οπότε
ματαίως κατεσκευάσθησαν; Βεβαίως όλαι, διότι τίποτε από όσα έκανεν ο
Θεός δεν είνε μάταιον. Θα ημπορούσες να μου ειπής τι τέλος πάντων
θεωρείς αυτήν την μονήν; Μήπως ανάπαυσιν και δόξαν που περιμένει εκεί
τους μακάριους ή κάτι άλλο; Όχι άλλο, αλλ' αυτό. Αφού συνεφωνήσαμεν εις
τούτο, ας εξετάσωμεν ακόμη και εκείνο το άλλο. Υπάρχει κάτι που
εξασφαλίζει εις ημάς αυτάς τας μονάς, όπως λέγω εγώ ή όχι; Οπωσδήποτε
υπάρχει. Ποίον είνε αυτό; Το ότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι ζωής και
προαιρέσεις και η κάθε μία οδηγεί εις διαφορετικόν τόπον αναλόγως προς
την πίστιν, δι' αυτό και τας ονομάζομεν οδούς. Πρέπει λοιπόν να τας
βαδίσωμεν όλας ή μερικάς από αυτάς τας οδούς; Αν μεν είνε δυνατόν ο
καθείς να τας βαδίση όλας· ει δ' άλλως, όσον το δυνατόν περισσοτέρας· ει
δ' άλλως μερικάς· εί δ' άλλως, είνε σπουδαίον πράγμα, όπως μου
φαίνεται, αν βαδίση έστω και μίαν, την κατ' εξοχήν. Αυτό σωστά το
καταλαβαίνεις. Τι λοιπόν; Αν ακούσης ότι μία είνε η οδός και αυτή στενή,
τί νομίζεις ότι σημαίνει ο λόγος; Είνε μία εξ αιτίας της αρετής. Μία
βεβαίως, έστω και αν σχίζεται εις πολλάς. Είνε δε στενή εξ αιτίας του
ιδρώτος και διότι είνε άβατος εις τους πολλούς, εν συγκρίσει προς το
πλήθος των αντιθέτων και αυτών που οδεύουν την οδόν της κακίας. Αυτήν
την γνώμην έχω και εγώ. Αν, ω αγαθώτατε, έτσι έχουν τα πράγματα και
κατηγορήτε την διδασκαλίαν μας ως πενιχράν, διατί εγκαταλείπετε όλας τας
άλλας οδούς και βαδίζετε και σπρώχνεσθε μόνον εις την μίαν οδόν, την
οποίαν σεις νομίζετε του λόγου και της θεωρίας, εγώ όμως την χαρακτηρίζω
της φλυαρίας και φαντασιοκοπίας; Αφήνω τον Παύλον να σας επιπλήξη, ο
οποίος με σκληρότητα ονειδίζει την συμπεριφοράν σας, όταν κατά την
απαρίθμησιν των χαρισμάτων λέγει: «Μη πάντες απόστολοι; Μη πάντες
προφήται;» και τα εξής.Έστω ότι συ είσαι υψηλός και ανώτερος των υψηλών
και πιο επάνω από τα σύννεφα, αν θέλης, έστω ότι βλέπεις τα αόρατα και
ακούς τα απόρρητα, ότι ανελήφθης μετά τον Ηλίαν και μετά τον Μωϋσήν
ηξιώθης να ιδής τον Θεόν, και μετά τον Παύλον ανέβηκες εις τον ουρανόν·
διατί αυθημερόν πλάθεις αγίους και τους άλλους, και τους χειροτονείς
θεολόγους και τρόπον τινά τους εμφυσάς την μόρφωσιν και έχεις
δημιουργήσει πολλά συνέδρια από αμαθείς λογίους; Διατί δένεις τους
ασθενεστέρους με ιστούς αράχνης με την ιδέαν ότι κάνεις κάτι σοφόν και
μεγάλο; Διατί ξεσηκώνεις σμήνη σφηκών εναντίον της πίστεως; Διατί
σχεδιάζεις διαλεκτικήν εξόρμησιν εναντίον μας όπως οι παλαιοί μύθοι με
τους γίγαντας; Διατί συνεκέντρωσες εις μίαν χαράδραν ένα συρφετόν από
κούφιους και ανάνδρους άνδρας τους οποίους με την κολακείαν εξεθήλυνες
περισσότερον, και εδημιούργησες ένα νεωτεριστικόν εργαστήριον όπου με
πανουργίαν εκμεταλλεύεσαι την ανοησίαν των; Και εις αυτά έχεις
αντίρρησιν; Και δεν σου φαίνονται τίποτε και τ' άλλα; Και πρέπει
οπωσδήποτε με την γλώσσαν σου να καταδυναστεύης και ο λόγος που έχεις να
εκστομίσης σου είνε ασυγκράτητος σαν τοκετός; Έχεις και άλλας υποθέσεις
πολλάς και αξιολόγους. Στρέψε προς τα εκεί την αδυναμίαν σου, δια να
ωφεληθής.Πολέμησε, αγαπητέ μου, την σιωπήν του Πυθγόρου και τα ορφικά
κουκιά και την ιδιότροπον αλαζονείαν την σχετικήν με το «Αυτός είπε»".
Πολέμησε τας θεωρίας του Πλάτωνος περί ιδεών και περί του ότι αι ψυχαί
μετά θάνατον εισέρχονται εις άλλα σώματα και ότι περιοδεύουν, και ότι
ενθυμούνται την προΰπαρξίν των, και ότι οι αισχροί έρωτες προς τα ωραία
σώματα ανάγονται εις την ψυχήν. Πολέμησε την διδασκαλίαν του Επικούρου
περί αθεΐας και περί των ατόμων και περί ηδονών αναξίων δια φιλοσόφους·
την θεωρίαν του Αριστοτέλους περί περιωρισμένης προνοίας και τον
έντεχνον λόγον και τας αποδείξεις περί θνητής ψυχής και την πολύ
ανθρωπίνην φιλοσοφίαν του· την έπαρσιν των στωικών, την λαιμαργίαν και
την αλητείαν των κυνικών. Πολέμησε, αγαπητέ μου, την κουφότητα την
γεμάτην από τα παραληρήματα που τερατολογούν περί θεών και θυσιών, περί
ειδώλων, περί αγαθοποιών και κακοποιών δαιμόνων, όσα περί μαντείας, περί
επικοινωνίας με θεούς και ψυχάς και περί επιδράσεως των άστρων. Και αν
απαξιής να ομιλής δι' αυτά, διότι τα θεωρείς ότι είνε μικρά και έχουν
ανασκευασθή πολλάς φοράς και στρέφεσαι προς τα ιδικά σου και ζητής να
δοξασθής εις αυτά, εγώ και εκεί θα σου παρουσιάσω πλατείας οδούς.
Φιλοσόφησε, αγαπητέ μου, περί κόσμου ή κόσμων, περί ύλης, περί ψυχής,
περί καλών και κακών λογικών υπάρξεων, περί αναστάσεως, κρίσεως,
ανταποδόσεως, περί παθημάτων Χριστού. Διότι εις αυτά τα θέματα και η
επιτυχία είνε χρήσιμος και η αποτυχία ακίνδυνος. Και τώρα μένει να
είπωμεν περί Θεού, επί του παρόντος μεν ολίγα, μετ' ολίγον ίσως
τελειότερον, εν τω προσώπω Αυτού!
Πολέμησε, αγαπητέ μου, την κουφότητα την γεμάτην από τα παραληρήματα που τερατολογούν περί θεών και θυσιών, περί ειδώλων, περί αγαθοποιών και κακοποιών δαιμόνων, όσα περί μαντείας, περί επικοινωνίας με θεούς και ψυχάς και περί επιδράσεως των άστρων. Και αν απαξιής να ομιλής δι' αυτά, διότι τα θεωρείς ότι είνε μικρά και έχουν ανασκευασθή πολλάς φοράς και στρέφεσαι προς τα ιδικά σου και ζητής να δοξασθής εις αυτά, εγώ και εκεί θα σου παρουσιάσω πλατείας οδούς.
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Πηγή.Ομολογία Πίστεως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου