Εγωισμός | Εγωιστής

 

Ο εγωισμός όπως ορίζεται από το βικιλεξικό είναι η υπερβολική αγάπη του ατόμου προς τον εαυτό του με ταυτόχρονη τάση να υποβάλει το συμφέρον των άλλων στο δικό του. Είναι άραγε λάθος να αγαπάει κανείς τον εαυτό του ; Πως μπορούμε να έχουμε υγιή αγάπη για τον εαυτό μας χωρίς αυτή να καταντά  εγωισμός;

 Αγάπα τον εαυτό σου!

Το γνωστό ρητό "αγαπά τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου" Ιησούς Χριστός» μας αφήνει να εννοήσουμε ότι δεν είναι λάθος να αγαπάς τον εαυτό σου αλλά αντιθέτως αυτό πρέπει να γίνει το μέτρο με το οποίο πρέπει να αγαπάμε τους γύρω μας. Στην πραγματικότητα η αποδοχή και η αγάπη του εαυτού μας είναι απαραίτητη για να μπορέσουμε να αγαπήσουμε και να δεχτούμε τους γύρω μας.

Πως μπορούμε λοιπόν να έχουμε αγάπη για τον εαυτό μας χωρίς να καταντήσουμε εγωιστές ; Βασική προϋπόθεση για να αποκτήσουμε υγιή αγάπη για τον εαυτό μας είναι να κατανοήσουμε και να δεχτούμε την αγάπη που μας προσφέρει ο Θεός. Στην προς ρωμαιους επιστολη 8 διαβάζουμε : 8 Ο Θεός όμως δείχνει την  δική του αγάπη σ' εμάς, γιατί, ενώ ακόμα εμείς ήμασταν αμαρτωλοί, ο Χριστός πέθανε για μας. Μια τέτοια αγάπη μας προσφέρει ο Θεός που αν την δεχτούμε μπορούμε να αγαπήσουμε και τον εαυτό μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι αγαπώ και αποδέχομαι κάθε τι που κάνω αλλά ότι μπορώ να αποδεχτώ τον εαυτό μου όπως ακριβώς είναι γιατί πρώτος ο Θεός με αποδέχεται μ’ αυτό τον τρόπο ( μας αγάπησε ενώ ακόμα εμείς ήμασταν αμαρτωλοί). Ο ειλικρινής χριστιανός κατανοεί την αμαρτωλότητα του χωρίς να κατακρίνει τον εαυτό του αφού ο Ιησούς Χριστός πήρε πάνω του την καταδίκη  της αμαρτίας. Η κατανόηση αυτή δεν είναι απλά διανοητική αλλά φέρνει όπως αναφέρεται στην Β επιστολή προς Κορινθίους 7:9, λύπη προς μετάνοια (όχι όμως κατάκριση) γιατί σκοπός του Θεού είναι να μας αλλάξει (όχι να μας καταδικάσει) μορφώνοντας μέσα μας την εικόνα του, που είναι ο Ιησούς Χριστός. Ξέρω λοιπόν ότι πρέπει να αλλάξω σε πολλούς τομείς και θέλω να αλλάξω. Πιστεύω πως ο Θεός με περνάει καθημερινά από μια διαδικασία αλλαγής προς το καλύτερο αλλά εντωμεταξύ δεν θα απορρίψω ούτε θα κατακρίνω αυτόν που ο Θεός αποδέχεται και αγαπά. Αποδέχομαι τον εαυτό μου έτσι όπως είμαι αναγνωρίζοντας ότι με την βοήθεια του Θεού μεταμορφώνομαι προς το καλύτερο. Όταν κανείς δεχτεί λοιπόν την χωρίς όρους ανεξάντλητη και ακατανόητη αγάπη του Θεού ελευθερώνεται για να μπορέσει να αγαπήσει  τον Θεό τον εαυτό του και τον πλησίον του.

Ποια είναι όμως εκείνη η αρρωστημένη αγάπη για τον εαυτό μας που καταντά εγωισμός; Όταν ο άνθρωπος δικαιολογεί το κακό και την αμαρτία μέσα στην ζωή του δεν έχει ανάγκη από σωτηρία και συνεπώς δεν ψάχνει και δεν αναζητεί τον Θεό.

Διαβάζουμε στο κατά λουκα ευαγγελιο 5: 30 Και οι γραμματείς τους και οι Φαρισαίοι γόγγυζαν στους μαθητές του, λέγοντας: Γιατί τρώτε και πίνετε μαζί με τελώνες και αμαρτωλούς;31 Και ο Ιησούς, απαντώντας σ' αυτούς, είπε: Δεν έχουν ανάγκη γιατρού αυτοί που υγιαίνουν, αλλά αυτοί που πάσχουν. 32 Δεν ήρθα για να καλέσω δικαίους, αλλά αμαρτωλούς σε μετάνοια.Συνεπώς ο εγωιστής άνθρωπος δεν μπορεί να δει την ανάγκη του για τον Χριστό γιατί αγάπησε λάθος τον εαυτό του. Βλέπει την φιλοδοξία του σαν κινητήρια δύναμη προς το καλύτερο, το κλέψιμο ως ένα  μέσω επιβίωσης σε ένα κόσμο που αν δεν κλέψεις δεν πας πουθενά ( η γνωστή φράση « με τον σταυρό στο χέρι δεν προχωράς»), την φιλαργυρία σαν καλή διαχείριση των χρημάτων κ.ο.κ. Μάλιστα στην κοινωνία που ζούμε βλέπουμε ότι ο ανθρώπινος εγωισμός έχει φτάσει σε τέτοιο βαθμό που για να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα τους αλλάζουμε ονόματα (π.χ. την πορνεία την αποκαλούμε προγαμιαία σχέση και την μοιχεία εξωσυζυγική σχέση) με σκοπό να τα ωραιοποιήσουμε. Στο κατά λουκα ευαγγελιο 18 ο Ιησούς αναφέρεται σ’ αυτούς που έχουν το θάρρος στον εαυτό τους λέγοντας: 9 Είπε δε και σε μερικούς, που είχαν το θάρρος στον εαυτό τους ότι είναι δίκαιοι, και καταφρονούσαν τούς υπόλοιπους, τούτη την παραβολή: 10 Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στο ιερό για να προσευχηθούν· ο ένας ήταν Φαρισαίος και ο άλλος τελώνης. 11 Ο Φαρισαίος, καθώς στάθηκε, προσευχόταν από μέσα του τα εξής: 28 Σε ευχαριστώ, Θεέ, ότι δεν είμαι όπως και οι λοιποί άνθρωποι, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί ή και όπως αυτός ο τελώνης. 12 Νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα, αποδεκατίζω όλα όσα έχω. 13 Και ο τελώνης, που στεκόταν από μακριά δεν ήθελε ούτε τα μάτια του να υψώσει στον ουρανό, αλλά χτυπούσε στο στήθος του, λέγοντας: Θεέ [μου], σκέπασε με έλεος εμένα τον αμαρτωλό.(κυριε ιησου χριστε ελεησον με τον αμαρτωλο) 14 Σας λέω: Αυτός κατέβηκε στο σπίτι του δικαιωμένος, παρά εκείνος· επειδή, όποιος υψώνει τον εαυτό του, θα ταπεινωθεί· και εκείνος που ταπεινώνει τον εαυτό του, θα υψωθεί. Αυτός που έχει το θάρρος στον εαυτό του (εγωιστής) νομίζει πως έχει κερδίσει την εύνοια και την αγάπη του Θεού επειδή το αξίζει ενώ ο αμαρτωλός τελώνης επικαλείται το έλεος και την χάρη του Θεού για να βρει την δικαίωση. Ο πρώτος εστιάζει στον εαυτό του ενώ ο δεύτερος στην καλοσύνη του Θεού. 

 Όπως θα ήταν αναμενόμενο ο εγωιστής άνθρωπος δεν μπορεί να βρει ικανοποίηση και ευτυχία στον εαυτό του αφού ζει ένα ψέμα. Ζητάει να κερδίσει δόξα και τιμή από τους γύρω του σε μια απελπισμένη προσπάθεια να αποδείξει στον εαυτό του  ότι αξίζει. Αυτό μπορεί να γίνει όλος παράδοξος ακόμα και μέσα από καλές πράξεις. Μας προειδοποιεί λοιπόν ο Ιησούς στο κατά ματθαιον ευαγγελιον 6:2 Όταν, λοιπόν, κάνεις ελεημοσύνη, μη σαλπίσεις μπροστά στους ανθρώπους, όπως κάνουν οι υποκριτές στις συναγωγές και στους δρόμους, για να δοξαστούν από τους ανθρώπους· σας διαβεβαιώνω, έχουν ήδη τον μισθό τους.Ο εγωιστής άνθρωπος προσπαθεί να κτίσει το δικό του βασίλειο κάτω στην γη αφού γι’ αυτόν επίκεντρο όλων είναι ο εαυτός του. Γίνομαι λοιπόν εγωιστής όταν : Κατακρινω τους γύρω μου γιατί έτσι φαντάζω πιο σημαντικός, αδιαφορω για τις ανάγκες των άλλων, ζητάω πάντα τις πρωτιες, αποκτώ υπερευαισθησια  για ότι αφορά το πρόσωπο μου και όλη η ζωή μου είναι ο εαυτός μου.   

Κλείνοντας αυτή την σύντομη μελέτη διαβάστε το υπέροχο παραμύθι « ο εγωιστης γιγαντας» του συγγραφέα  όσκαρ γουαιλντ. Η καρδιά κάθε εγωιστή γίγαντα λυγίζει μπροστά στο μεγαλείο της αγάπης του Χριστού. Η δύναμη που ζέστανε την παγωμένη από εγωισμό καρδιά του γίγαντα είναι διαθέσιμη στον καθ’ ένα μας σήμερα. Το φιλί της αγάπης του Ιησού σπάει τον τοίχο του εγωισμού και μας ελευθερώνει για να μπορέσουμε να αγαπήσουμε τον πλησίον μας. Οι πληγές της αγάπης του αγγίζουν την καρδιά μας που γεμίζει από την αγάπη του. Δεν είναι δυνατό όμως η καρδιά μας να χωρέσει τόσο πολύ αγάπη και έτσι αυτή ξεχειλίζει στους γύρω μας καθώς η ελπίδα του ουρανού περιμένει μπροστά μας.