Η αγωνία του θανάτου και η πέραν του τάφου ζωή!..

Η αγωνία του θανάτου και η πέραν του τάφου ζωή!..

Με την ευκαιρία της Μεγάλης Εβδομάδος και την Ακολουθία των Παθών, της Σταυρώσεως, της Ταφής και της Ανάστασης, ας δούμε ορισμένα κείμενα που έχουν να κάνουν για την ζωή μετά το θάνατο!.. Άλλωστε, όπως ψάλλει η Εκκλησία μας: «Κατήλθες εν τοις κατωτάτοις της γης, και συνέτριψας μοχλούς αιωνίους, κατόχους πεπεπεδημένων Χριστέ και τριήμερος, ως εκ κήτους Ιωνάς, εξανέστης του τάφου»!..

ΕΙΝΑΙ γεγονός ότι η ορθόδοξη ελληνική παράδοση δίδει πολύ μεγάλη έμφαση στους νεκρούς, τους οποίους τιμά, όπως ακριβώς και κατά την αρχαιότητα που όχι μόνον οι λαοί της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου, αλλά και οι πρόγονοί μας, που έβλεπαν με ιερό δέος τους νεκρούς. Ας θυμηθούμε μόνον τι ομηρικές μάχες γίνονταν μπροστά στο σώμα του πεσόντος και πόσοι άλλοι έπεφταν νεκροί για να μη παραδοθεί το σώμα του θανόντος σε άλλα χέρια, όπως τουλάχιστον περιγράφει ο Όμηρος!
Στη σημερινή ελληνική κοινωνία η Εκκλησία μας τιμά κι αυτή δεόντως τους νεκρούς και μάλιστα έχει το δικό της τελετουργικό στους ψυχορραγούντες, στους νεκρούς, στα μνημόσυνα και στα διάφορα άλλα τρισάγια που κάνουν οι συγγενείς του θανόντος πάνω στον τάφο του.
«Δεύτε συνάχθητε πάντες οι ευσεβώς, εν τω βίω ζήσαντες, και θρηνήσατε ψυχήν, ξενωθείσης δόξης του Θεού, και δουλεύσασαν αισχροίς Δαίμοσι, πάση σπουδή» , λέει σε μία ωδή της προς ψυχορραγούντα. (1)
Αμέσως πιο κάτω θα δούμε πώς έρχονταθι Άγγελοι σταλμένοι από τον ίδιο τον Θεό για αν παραλάβουν την ψυχή του ανθρώπου:
«Τανύν ο χρόνος μου άπας ο της ζωής , ως καπνός παρέδραμε, και παρέστησαν λοιπόν, Άγγελοι πεμφθέντες εκ Θεού, την αθλίαν μου ψυχήν, ζητούντες ασυμπαθώς» (2)
Αλλά δεν είναι μόνον οι Άγγελοθι. Βλέπουμε πώς και τα ακάθαρτα πνεύματα έρχονται να πάρουν την ετοιμοθάνατη ψυχή, ενώ η Εκκλησία μας λέει:
«Ιδού εφέστηκεν όχλος των πονηρών, πνευμάτων κατέχοντες, των εμών αμαρτιών εγγραφάς, και κράζουσι σφοδρώς, εκζητούντες αναιδώς, την ταπεινήν μου ψυχήν».

ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ ΟΙ ΔΗΜΟΙ

Το πώς παρίστανται οι Άγγελοι, και μάλιστα με φωτεινή όψη, πάνω απ’ τον ψυχορραγούντα άνθρωπο, το βλέπουμε στην παρακάτω ωδή:
«Αγών επέστη μοι ψυχής πανώλεθρος, και τα όμματα ρέπω προς τους Θεού φωτεινούς Αγγέλους και βοώ Μικρόν εάσατέ με ζην αλλ’ ουδείς ο εισακούων μου» (3)
Κι αμέσως μετά:
«Εμέ πενθήσατε, εμέ θρηνήσατε, των Αγγέλων οι δήμοι και των βροτών, πάντων οι φιλόχριστοι αθλίως γαρ μου η ψυχή εκ του σώματος χωρίζεται» (4)

ΝΕΦΟΣ ΔΑΙΜΟΝΩΝ!..

Σε μία άλλη ωδή η Εκκλησία μας μιλάει για ένα νέφος Δαιμόνων που περιτριγυρίζει τον ψυχορραγούντα, ενώ περιμένει την σωτηρία επέμβαση του μάγα άρχοντα του Θεού, τον Άγγελο Μιχαήλ:
«Φως νοητόν λάμψον επ εμοί, ίδω σε Χριστέ καν προς βραχύ ουκ έτι γαρ σε θελασομαι νέφος γαρ Δαιμόνων άφνω επήλθέ μοι, και σκότος των αισχρών μου έργων καλύπτει με» (5)
«Σώζου ο μέγας άρχων Θεού, Μιχαήλ Αγγέλων αρχηγέ ουκ έτι γαρ σου το άγιον όνομα καλέσω του βηθήσαι μοι σιγώσι γαρ μου χείλη, και γλώσσα δέδεται» (6)
Στη συνέχεια ο ετοιμοθάνατος, πάντα κατά το εκκλησιαστικό τυπικό, ζητάει το έλεος των πανάγιων Αγγέλων ως ακολούθως:
«Ελεήσατέ μοι Άγγελοι, πανάγιοι, Θεού του παντοκράτορος, και λυτρώσασθε τελωνίων πάντων πονηρών ουκ έχω γαρ έργον αγαθόν, αντισταθμίζειν τω ζυγώ, των φαύλων πράξεων» (7)
Και πιο κάτω:
«Αν επανέλθητε πανάγιοί μου, Άγγελοι παραστήναι βήματι Χριστού, γόνυ κλίναντες ποιητά, έργον χειρών σου αγαθέ, και μη απώση εκ σου» (8)

ΕΙΣ ΑΔΟΥ ΠΥΘΜΕΝΑ!..

Εντύπωση προκαλεί το δέος του ετοιμοθάνατου καθώς διαβάζουμε μία άλλη ωδή:
«Επειδή εγενόμην Δαίμοσιν έκδοτος, και εις Άδου πυθμένα βία κατάγομαι, οίδα ότι νυν πάντες μου επελάθοντο συ δε μνήσθητί μου, ω Άγγελοι Κυρίου» (9).
Αξίζει τον κόπο να παρακολουθήσουμε και την επόμενη ωδή για να δούμε την πληθύν των Αγγέλω και των Προφητών:
«Θεός ουκ έτι μνησθήσεται, ουδέ πληθύς Αγγέλων, Αρχαγγέλων ομήγυρις, Προφητών, Αποστόλων, ο σύλλογος, πλήθη τε των Μαρτύρων, πάντων Δικαίων τε μόνος ουν αντλήσω τα κακά, όπερ συνέλεξα» (10).
Στην συνέχεια η ευχή που διαβάζει ο ιερέας προς τον ετοιμοθάνατο είναι γιατί επικαλείται τον Θεόν των Πνευμάτων, ώστε «το μεν σώμα εις τα εξ ων συνετέθη αναλύεσθαι, την δε ψυχήν εκείσε χωρείν, ένθα και το είναι προσελάβετο μέχρι της κοινής αναστάσεως», ενώ η παράκληση είναι η ψυχή να αναπαυθεί «ένθα των δικαίων τα πνεύματα»!

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΤΕΥΟΔΙΟ!..

Βεβαίως συγκλονιστική είναι και η νεκρώσιμος ακολουθία στους κοιμηθέντες, αφού η Εκκλησία μας ικετεύει ώστε:
«Μετά πνευμάτων δικαίων τετελειωμένων, την ψυχήν του δούλου σου, Σώτερ, ανάπαυσον, φυλάττων αυτήν εις την μακαρίαν ζωήν την παρά σοι, φιλάνθρωπε» (11).
Είναι η στιγμή που ο ιερέας λέγει με συγκίνηση:
«Ο Θεός των πνευμάτων και πάσης σαρκός, ο τον θάνατον καταπατήσας, τον δε Διάβολον καταργήσας και ζωήν τω κόσμω σου δωρησάμενος αυτός, Κύριε, ανάπαυσον και την ψυχήν του κεκοιμημένου δούλου σου, εν τόπω φωτεινώ, εν τόπω χλοερώ, εν τόπω αναψύξεως, ένθα απέδρα οδύνη, λύπη και στεναγμός…»!
Και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφρετικά αφού ο ιερέας λέγει εκείνο που όλοι οι Χριστιανοί πιστεύουν:
«Ότι συ ει η ανάστασις, η ζωή, και η ανάπαυσις του κεκοιμημένου δούλου σου …»!
Εάν, όμως, ορισμένοι θελήσουν να διαβάσουν και πώς γίνεται η απόλυση, θα δουν ότι ο ιερέας λέγει τούτα τα λόγια:
«Δόξα σοι, Χριστέ ο Θεός, η ελπίς ημών δόξα σοι. Ο και νεκρών και ζώντων την εξουσίαν έχων, ως αθάνατος Βασιλεύς, και αναστάς εν νεκρών, Χριστός ο αληθινός Θεός ημών, ταις πρεσβείαις της παναχράντου αγίας αυτού Μητρός, των αγίων ενδόξων και πανευφήμων Αποστόλων, των οσίων και θεοφόρων Πατέρων ημών, των αγίων και ενδόξων Προπατόρων, Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ του αγίου και δικαίου τετραημέρου, φίλου του Χριστού Λαζάρου, και πάντων των αγίων, και την ψυχήν του εξ ημών μεταστάντος δούλου αυτού εν σκηναίς δικαίων τάξαι, εν κόλποις Αβραάμ αναπαύσαι, και μετά δικαίων συναριθμήσαι, ημάς δε ελεήσαι ως αγαθός και φιλάνθρωπος. Αμήν…».

Η ΨΥΧΗ ΧΩΡΙΖΟΜΕΝΗ!

Εντύπωση, όμως, προκαλεί ένα ιδιόμελον του Ιωάννη Δαμασκηνού, το οποίον ακούγεται κατά την νεκρώσιμη ακολουθία, που αναφέρεται στον αγώνα που κάνει η ψυχή να αποχωριστεί του σώματος, αφού λέει τα εξής:
«Οίμοι, οίον αγώνα έχει η ψυχή χωριζομένη εκ του σώματος! Οίμοι, πόσα δακρύει τότε, και ουχ υπάρχει ο ελεών αυτήν! Προς τους Αγγέλους τα όμματα ρέπουσα, άπρακτα καθικετεύει προς τους ανθρώπους, υας χείρας εκτείνους, ουκ έχει τον βοηθούντα. Διο αγαπητοί μου αδελφοί, εννοήσαντες ημών το βραχύ της ζωής, τω μεταστάντι την ανάπαυσιν παρά Χριστού αιτησώμεθα, και ταις ψυχαίς ημών το μέγα έλεος» (12)
Και πιο κάτω:
«Όντως φοβερώτατον, το του θανάτου μυστήριον, πώς ψυχή εκ του σώματος, βιαίως χωρίζεται εκ της αρμονίας, και της συμφυίας ο φυσικώτατος δεσμός, θείω βουλήματι αποτέμνεται. Διό σε ικετεύομεν, τον μεταστάντα ανάπαυσον, εν σκηναίς των δικαίων σου, Ζωοδότα Φιλάνθρωπε» (13).

Εάν, όμως, θελήσουμε να δούμε πώς ανοίγονται οι πύλες του Παραδείσου, ας διαβάσουμε τι λέει η νεκρώσιμη ακολουθία:
«Χριστός σε αναπαύσοι εν χώρα ζώντων, και πύλας Παραδείσου ανοίξοι σοι, και βασιλείας δείξοι πολίτην, και άφεσίν σοι δώη, ων ήμαρτες εν βίω φιλόχριστε»!

ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ

Ο Απόστολος των Εθνών Παύλος, στην Προς Θεσσαλονικείς Α' επιστολή του (κεφ. δ' 13—17), μεταξύ άλλων λέει τα εξής:
«Αδελφοί, ου θέλω υμάς αγνοείν περί των κεκοιμημένων, ίνα μη λυπήσθε, καθώς και οι λοιποί οι μη έχοντες ελπίδα. Ει γαρ πιστεύωμεν οτι Ιησούς απέθανε και ανέστη, ούτω και ο Θεός τους κοιμηθέντας δια του Ιησού άξει συν αύτω. Τούτο γαρ υμίν λέγομεν εν λόγω Κυρίου, ότι ημείς οι ζώντες οι περιλειπόμενοι εις την παρουσίαν του Κυοίου. ου μη φθάσωμενωμεν τους κοιμηθέντας· ότι αυτός ο Κύριος εν κελεύσματι, εν φωνή Αρχαγγέλου και εν σάλπιγγι Θεού καταβήσεται απ' ουρανού, και οι νεκροί εν Χριστώ αναστήσονται πρώτον. Έπειτα ημείς οι ζώντες, οι περιλειπόμενοι, άμα συν αυτοίς αρπαγησόμεθα εν νεφέλαις, εις απάντησιν τοϋ Κυρίου εις αέρα. και ούτω πάντοτε συν Κυρίω έσόμεθα.»

Νεοελληνική απόδοση:

«Θέλουμε να ξέρετε, αδερφοί, τι θα γίνει με αυτούς που πέθαναν, για να μη λυπάστε κι εσείς όπως και οι άλλοι, που δεν ελπί­ζουν πουθενά. Εμείς πιστεύουμε ότι ο Ιη­σούς πέθανε κι αναστήθηκε· το ίδιο πιστεύ­ουμε κι ότι αυτούς που πέθαναν πιστεύον­τας στον Ιησού, ο θεός θα τους αναστήσει για να ζήσουν μαζί του.
Με βάση τη διδασκαλία του Κυρίου σάς λέμε τούτο: Εμείς που θα είμαστε ακόμη στη ζωή κατά την παρουσία του Κυρίου, δε θα προηγηθούμε στη συνάντηση με τον Ιη­σού από κείνους που θα έχουν πεθάνει. Γιατί, ο ίδιος ο Κύριος με πρόσταγμα, με φωνή αρχάγγελου και με σάλπιγγα θεού θα κατεβεί από τον ουρανό και αυτοί που πέθα­ναν πιστοί στο Χριστό θ' αναστηθούν πρώ­τοι. Έπειτα, εμάς που θα είμαστε ακόμα στη ζωή, θα μας αρπάξουν σύννεφα μαζί μ' εκείνους, για να προϋπαντήσουμε τον Κύριο στον αέρα κατά τον ερχομό του· κι έτσι θα είμαστε για πάντα μαζί με τον Κύριο. Ας παρηγορεί λοιπόν ο ένας τον άλλο με τα λό­για αυτά.» (14)

ΤΙ ΛΕΕΙ ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ!..

Διαβάζοντας τώρα το κατά Ιωάννην ευαγγέλιο ( Κεφ. 5, 24—30) θα δούμε τι αναφέρει ο ίδιος ο Κύριός μας και Θεός μας ο Ιησούς Χριστός:
«Είπεν ο Κύριος προς τους εληλυθότας προς αυτόν Ιουδαίους. Αμήν αμήν λέγω υμίν, οτι ο τον λόγον μου ακούων και πιστεύων τω πέμψαντί με, έχει ζωήν αιώνιον, και εις κρίσιν ουκ έρχεται, αλλά μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν. Αμήν αμήν λέγω υμίν, οτι έρχεται άρα και νυν εστιν, οτι οι νεκροί ακούσονται της φωνής του Υιού του Θεού και οι ακούσαντες ζήσονται. Ώσπερ γαρ ο Πατήρ έχει ζωήν εν εαυτώ, ούτως έδωκε και τω Υιώ ζωήν έχειν εν εαυτώ και εξουσίαν έδωκεν αυτώ και κρίσιν ποιείν, οτι υιός ανθρώπου εστί. Μή θαυμάζετε τούτο ότι έρχεται ώρα, εν η πάντες οι εν τοις μνημείοις ακούσονται της φωνής αυτού, και εκπορεύσονται οι τα αγαθά ποιήσαντες εις ανάστασιν ζωής, οι δε τα φαύλα πράξαντες εις ανάστασιν κρίσεως. Ου δύναμαι εγώ ποιείν απ' εμαυτοΰ ουδέν. Καθώς ακούω κρίνω, και η κρίσις η εμή δικαία εστίν ότι ου ζητώ το θέλημα το εμόν, αλλά το θέλημα του πέμψαντός με Πατρός.»

Νεοελληνική απόδοση:

«Σας βεβαιώνω πως όποιος δέχεται τα λόγια μου και πιστεύει σ' αυτόν που με έ­στειλε, έχει κιόλας την αιώνια ζωή και δεν θα αντιμετωπίσει την τελική κρίση, αλλά έ­χει κιόλας περάσει από το θάνατο στη ζωή. Να είστε βέβαιοι πως πλησιάζει ο καιρός, έφτασε κιόλας, που οι νεκροί θ' ακούσουν τη φωνή του Υιού του Θεού, κι όσοι την α­κούσουν θα ζήσουν. Γιατί όπως ο Πατέρας είναι πηγή ζωής, έτσι έκανε και τον Υιό πη­γή ζωής και του έδωσε την εξουσία να κρίνει τους ανθρώπους, γιατί αυτός είναι ο Υιός του Ανθρώπου. Μην απορείτε γι' αυ­τό. Πλησιάζει ο καιρός που όλοι οι νεκροί θ' ακούσουν τη φωνή του. Όσοι έχουν πράξει δίκαια στη ζωή τους θ' αναστηθούν τότε για να λάβουν μέρος στην καινούρια ζωή· κι όσοι έπραξαν φαύλα έργα, θ' αναστηθούν για ν' αντιμετωπίσουν την καταδίκη
Εγώ δεν μπορώ τίποτε να κάνω από μόνος μου αποφασίζω ως κριτής, σύμφωνα με όσα ακούω από τον Πατέρα, και οι απο­φάσεις μου είναι δίκαιες γιατί δεν επιζητώ να ικανοποιήσω το δικό μου θέλημα, αλλά το θέλημα εκείνου που με έστειλε.» (15)

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

1.Ωδή ΄. Ήχος πλ. Β΄. «Ως εν ηπείρω πεζεύσας».
2.Όπως παραπάνω.
3.Ωδή δ΄.
4.Όπως παραπάνω.
5.Ωδή ε΄.
6.Όπως παραπάνω
7.Ωδή ζ΄.
8.Όπως παραπάνω
9.Ωδή η΄.
10.Ωδή θ’.
11.Ήχος δ΄.
12.Ήχος β΄.
13.Ήχος δ
14.Η Καινή Διαθήκη, Ελληνικής Βιβλική Εταιρεία.
15.Όπως παραπάνω.

Αναρτήθηκε: 12/04/12 23:56 ΣΑΚΚΕΤΟΣ