ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΤΕΤΑΡΤΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ

«Ὑμεῖς ἐστε τό φῶς τοῦ κόσμου.»   (Ματθ. ε΄ 14)

                        Σήμερον, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ καί προβάλλει τούς Ἁγίους 630 θεοφόρους πατέρες, οἱ ὁποῖοι τό ἔτος 451 μ.Χ., ἀφοῦ συνῆλθαν στή Χαλκηδόνα, κοντά στήν Κωνσταντινούπολη, συναπετέλεσαν τήν Τέταρτη Οἰκουμενική Σύνοδο.  Τή σύνοδο τούτη συγκάλεσαν οἱ αὐτοκράτορες Μαρκιανός καί Πουλχερία γιά νά ἀντιμετωπίσουν τήν αἵρεση τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ. 

                        Προβολεῖς, διδάσκαλοι καί ὑποστηριχτές αὐτῆς τῆς διδασκαλίας ὑπῆρξαν ὁ Ἀρχιμανδρίτης τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως Εὐτυχής καί ὁ Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Διόσκορος.  Αὐτοί ὑποστήριζαν ὅτι οἱ δύο φύσεις στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ δέν ὑπῆρχαν πιά ἀμφότερες, ἀλλά ὅτι ἡ θεία ἀπορρόφησε τήν ἀνθρωπίνη, γιαυτό καί οἱ ὁμοϊδεάτες τους ἐκαλοῦντο Μονοφυσίτες.

                        Ἡ Ἐκκλησία δέν ἀπεδέχθη αὐτήν τή θέση καί διδασκαλία.  Ἀντίθετα ἡ Σύνοδος τῆς Χαλκηδόνος στόν τόμο, τόν ὁποῖο συνέταξε, διεκήρυξε ὅτι στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ οἱ δύο φύσεις συνυπάρχουν ἑνωμένες ἀχωρίστως, ἀδιαιρέτως, ἀτρέπτως, ἀναλλοιώτως, ἀπαραλάκτως.  Ὁ Χριστός εἶναι τέλειος Θεός καί τέλειος ἄνθρωπος, χωρίς ἁμαρτία.  Ἡ θεία φύση ἐπιτρέπει στήν ἀνθρωπίνη νά ἐκτελεῖ τά δικά της καί νά ἐκφράζεται.

                        Οἱ Ὀρθόδοξοι καί οἱ Μονοφυσίτες, ἀφοῦ συνέγραψαν ὁ καθένας ξεχωριστά τήν ὁμολογία τους, τοποθέτησαν αὐτές μέσα στή λάρνακα, ὅπου φυλασσόταν τό λείψανο τῆς Ἁγίας Εὐφημίας τῆς Μεγαλομάρτυρος.  Τήν ἑπομένη ἡμέρα κατόπιν προσευχῆς, ἀφοῦ ἄνοιξαν τή λάρνακα, βρῆκαν τόν τόμο τῶν Ὀρθοδόξων νά κεῖται στό στῆθος τῆς Ἁγίας καί τόν τόμο τῶν Μονοφυσιτῶν στά πόδια της.  Αὐτό θεωρήθη ὡς ἡ ἀπάντηση τῆς Ἁγίας στό αἴτημά τους.  Τό λείψανο τῆς Ἁγίας Εὐφημίας φυλάσσεται σήμερα στόν Πατριαρχικό  ναό τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στό Φανάρι.

                        Ἡ παρούσα Κυριακή φέτος συμπίπτει καί μέ τή μνήμη τῆς Ἁγίας Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης.  Νά ἀναφέρουμε ὅτι σύμφωνα μέ τή γνώμη ἄλλων ἡ παρούσα Κυριακή εἶναι ἀφιερωμένη στήν τιμή καί τή μνήμη ὅλων τῶν Ἁγίων Πατέρων τῶν ἑπτά Οἰκουμενικῶν Συνόδων.

                        Ἡ πρώτη Οἰκουμενική Σύνοδος συνῆλθε στή Νίκαια τῆς Βιθυνίας τό ἔτος 325 μ.Χ., ἐναντίον τῶν κακοδοξιῶν τοῦ Ἁρειανισμοῦ, μέ συμμετοχή 318 πατέρων.  Τούτη ἡ σύνοδος συνεκλήθη ἀπό τόν αὐτοκράτορα Κωνσταντῖνο τό Μέγα.  Ἡ δεύτερη συνῆλθε στήν Κωνσταντινούπολη τό ἔτος 381 μ.Χ., μέ συμμετοχή 150 πατέρων ἐναντίον τῶν πνευματομάχων, ἀρχηγός τῶν ὁποίων ἦταν ὁ Μακεδόνιος.

                        Ἡ τρίτη ἔλαβε χώρα τό ἔτος 431 μ.Χ. στήν Ἔφεσο ἐναντίον τοῦ Νεστοριανισμοῦ.  Οἱ ὁπαδοί τοῦ Νεστορίου Πατριάχου Κωνσταντινουπόλεως ἀποκαλοῦσαν τήν Παναγία Χριστοτόκο, δηλαδή ὅτι ἐγέννησε ψιλό (ἁπλό) ἄνθρωπο.  Σέ τούτη τή σύνοδο ὁφείλουμε τόν ὄρο Θεοτόκος.  Αὐτῆς προήδρευσε ὁ πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Κύριλλος.  Γιά τήν τέταρτη ἤδη ἀναφέραμε. 

                        Ἡ πέμπτη σύνοδος συνῆλθε τό ἔτος 553 μέ 165 πατέρες ἐναντίον τῶν ὠριγενιστῶν.  Ἡ ἕκτη πραγματοποιήθηκε στήν Κωνσταντινούπολη τό ἔτος 680 μ.Χ. μέ 170 πατέρες ἐναντίον τοῦ Μονοθελητισμοῦ.  Αὐτή ἡ σύνοδος διεκήρυξε ὅτι στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ συνυπάρχουν δύο φύσεις, δύο θελήσεις καί δύο ἐνέργειες. 

                        Ἡ ἕβδομη σύνοδος συνῆλθε τό ἔτος 781 μ.Χ. στή Νίκαια τῆς Βιθυνίας μέ συμμετοχή 367 πατέρων καί ἦταν ἐναντίον τῶν εἰκονομάχων. Τούτη τη σύνοδο συγκάλεσε ἡ Εἰρήνη ἡ Ἀθηναία, ἡ ὁποία ἐπετρόπευε τόν ἀνήλικο υἱό της Κωνσταντῖνο τόν Στ΄.  Αὐτή ἡ σύνοδος υἱοθέτησε ὡς ἀπόφασή της τή διδασκαλία τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ.  Ἡ σύνοδος πρόβαλε ὅτι οἱ πιστοί δέ λατρεύουν τίς εἰκόνες ἀλλά τιμοῦν τά εἰκονιζόμενα πρόσωπα ὡς τά μεγαλύτερα πνευματικά μας ἀδέλφια.  Ἡ δέ τιμή ἀναφέρεται στό πρωτότυπο, δηλαδή τόν Τριαδικό Θεό.    

                        Στή συνέχεια παραθέτουμε τό ἀπολυτίκιο, τό ὁποῖο ἀναφέρεται στό σύνολο τῶν δύο χιλιάδων Θεοφόρων Πατέρων, οἱ ὁποῖοι συμμετέσχον στίς Οἰκουμενικές Συνόδους.  «Τόν ἑπτάριθμον δῆμον τῶν Συνόδων τιμήσωμεν, δι’ ὧν τήν καλήν παραθήκην, ἀσινῆ ἐπλουτήσαμεν· ὡς στύλους γάρ ὑπήρεισεν ἑπτά, αὐτάς τῇ Ἐκκλησίᾳ ὁ Χριστός, ὧν τά δόγματα ὡς ἄγκυραν ἀσφαλῆ, κρατοῦσα μέλπει πάντοτε· δόξα τῷ καταυγάσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ μεγαλύναντι, δόξα τῷ βεβαιοῦντι δι’ ὑμῶν πίστιν τήν ὀθροδόξον.»  Ἀμήν!