Κάποιες σκέψεις για τη διαφορά του Εκκλησιαστικού με τον Θρησκευτικό άνθρωπο

 

Γράφει ο π.Νεκ.Κάνιας 

 

Ο Εκκλησιαστικός άνθρωπος δεν είναι ο υποταγμένος άνθρωπος. Είναι ο άνθρωπος που δεν επιτρέπει σε κανέναν να αποφασίζει στη ζωή του αντί για αυτόν. Ακούει, διαλέγεται, αλλά στο τέλος αποφασίζει με βάση αυτό που ο ίδιος θέλει και αισθάνεται στη συγκεκριμένη στιγμή και στο συγκεκριμένο  δίλημμα. Στον Εκκλησιαστικό άνθρωπο η εσωτερική ελευθερία δεν επιδέχεται εξωτερικούς καταναγκασμούς. Ούτε κοινωνικούς, ούτε θρησκευτικούς. Για αυτό και ό,τι αποφασίζει δεν το επιβάλλει στους άλλους ως αλήθεια ή αυθεντικότητα, αλλά δεν δέχεται και οι άλλοι να του επιβάλλονται σε αυτό που ο ίδιος αισθάνεται.

Ο Θρησκευτικός και γενικότερα ο αποκομμένος από τον εαυτό του άνθρωπος, ό,τι θεωρεί ως αλήθεια το επιβάλλει με κάθε τρόπο, νομική, θρησκευτική, φιλανθρωπική “ένδυση” στους άλλους. Γιατί απλούστατα δεν μπορεί να ανεχθεί αυτό που ο ίδιος παρέδωσε αμαχητί για να νιώσει σημαντικός και ασφαλής, εντασσόμενος σε μία θρησκευτική ομάδα: τη δική του ελευθερία στην αυθεντική του έκφραση συναισθημάτων, σκέψεων, επιθυμιών.

Για τον Εκκλησιαστικό άνθρωπο η πνευματική ζωή δεν συνίσταται στην τήρηση μιας λίστας εντολών αλλά εκλαμβάνεται ως αβίαστη και ανυπόκριτη προσπάθεια εφαρμογής των λόγων ενός Πατέρα προς το παιδί. Ως καθοδήγηση στην τέχνη της Ζωής. Ως ευκαιρία για νόημα και χαρά που διαπερνά κάθε στιγμή της ζωής.

Η διαφορά του Εκκλησιαστικού ανθρώπου, δηλαδή του ελεύθερου εσωτερικά και χαριτωμένου ανθρώπου σε αντίθεση με τον ψυχαναγκασμένο για αυτό και υποκρινόμενο, σκληρό και κατακριτικό Θρησκευτικό άνθρωπο, βρίσκεται στο πόσο ο πρώτος εκτιμά το δώρο της ελευθερίας που του έδωσε ο Θεός. Ο ένας τόσο ώστε να ματώσει σε έναν δρόμο ρίσκου και αβεβαιότητας, ο άλλος το ξεπουλάει εύκολα για το πιάτο φακής της επιβίωσης, ασφάλειας και δύναμης (εξουσίας, σημαντικότητας).

Η πρόταση του Αγίου Πορφυρίου για προσανατολισμό στην εν ελευθερία και αβίαστα και δίχως αρνητικότητα, αλλά με χαρά και χάρη πνευματική ζωή, άνοιξε νέους δρόμους στην κατανόηση της πνευματικής ζωής όσων διαβιούν στις συνθήκες του κόσμου. Η προσαρμογή του Αγίου Πορφυρίου στις πραγματικές ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου και στη θετική και χαριτωμένη προσπάθεια του αγωνιζόμενου χριστιανού, είναι κατά την ταπεινή μου γνώμη ο δρόμος που άνοιξε ο Θεός στη σύγχρονη εποχή! Ενας δρόμος Πατερικός που τον έκρυψαν οι προτεσταντικής προέλευσης ευσεβιστικές ηθικολογίες. Αυτές που επανέφεραν αιρέσεις όπως των καθαρών της δικής μας ομάδας, έναντι των ακαθάρτων των εκτός ομάδας. Αυτές που δημιούργησαν ψυχολογία τρόμου σε αμέτρητες ευαίσθητες ψυχές και μάλιστα στο όνομα του Θεού.

Η μετάνοια όπως τη βλέπει ο Εκκλησιαστικός άνθρωπος γίνεται ο τόπος της συνάντησης με τον αγαπημένο Χριστό, και όχι ένα ανελέητο ενοχικό αυτομαστίγωμα για εντολές που δεν τηρήθηκαν. Μέσα από την οπτική του Αγίου Πορφυρίου η πνευματική ζωή γίνεται ανάσα ελευθερίας και πραγματικής συνάντησης με τον Χριστό!