Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου: «Η σταυροαναστάσιμη ζωή τού Επισκόπου» Ομιλία κατά τό τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο τού μακαριστού Μητροπολίτου Χριστουπόλεως Πέτρου, στήν Λιβαδειά, τήν 9-2-2013.

Η σημερινή ημέρα είναι απόδοση τής εορτής τής Υπαπαντής. Ο δίκαιος Συμεών ο Θεοδόχος υποδέχθηκε στόν Ναό τήν Παναγία μέ τόν Χριστό καί τόν Ιωσήφ. Προσέλαβε δέ στίς αγκάλες του τόν Χριστό καί προεφήτευσε.

Η Αγία Γραφή μάς λέγει ότι ήταν «δίκαιος» καί «ευλαβής», επίθετα πού δείχνουν τόν εσωτερικό του κόσμο, όπως εκφραζόταν καί εξωτερικά. Συγχρόνως μάς λέγει ότι ήταν «προσδεχόμενος παράκλησιν τού Ισραήλ», τού δόθηκε Πνεύμα Άγιον καί έλαβε πληροφορία ότι δέν θά πεθάνη, άν δέν δή τόν Χριστό. Υπάρχει μιά διαδοχική πορεία. Η δικαιοσύνη καί η ευλάβειά του τόν οδήγησαν στό νά λάβη τό Άγιον Πνεύμα, νά δεχθή τήν αποκάλυψη γιά τήν έλευση τού Χριστού καί νά αξιωθή νά Τόν κρατήση στά χέρια του. Πρόκειται γιά μιά πορεία πρός τήν θεοφάνεια καί τήν θεογνωσία.

Ετέθη τό ερώτημα, άν ο Συμεών ήταν Ιερεύς, καί σέ αυτό δόθηκαν δύο απαντήσεις. Η μία ότι ήταν πράγματι Ιερεύς, γι' αυτό βρισκόταν στόν Ναό εκείνη τήν ώρα, καί αυτήν τήν απάντηση τήν συναντάμε στήν υμνογραφία τής Εκκλησίας. Ο Ιωσήφ ο υμνογράφος τόν αποκαλεί «ιερουργόν ιερώτατον», ο ιερομάρτυς Μεθόδιος τόν αποκαλεί «ιερέα άριστον». Η άλλη απάντηση τόν θεωρεί ως προφήτη, ο οποίος προσήλθε στόν Ναό μέ τήν καθοδήγηση τού Αγίου Πνεύματος. Ο ιερός Φώτιος λέγει ότι άν δέν ήταν Ιερεύς, πάντως ήταν ανώτερος τού Ιερέως. Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης τόν αποκαλεί «άνδρα απλώς πνευματοκίνητον». Πάντως, ο δίκαιος Συμεών αξιώθηκε πρίν τήν κοίμησή του νά δή τόν Χριστό πού έγινε «φώς εις αποκάλυψιν εθνών καί δόξαν λαού (σου) Ισραήλ». Στήν πραγματικότητα ο Ιερέας συνδέεται στενά μέ τόν Προφήτη καί ο Προφήτης είναι ιερουργός γιά όλον τόν κόσμο.

Ο άγιος Συμεών ο Θεοδόχος προανήγγειλε ότι ο Χριστός θά είναι «εις πτώσιν καί ανάστασιν πολλών» καί ότι ρομφαία θά διέλθη τήν καρδιά τής Παναγίας, προφανώς εννοώντας τόν Σταυρό Του στόν Γολγοθά. Μέ τόν λόγο αυτό προανήγγειλε τόν Σταυρό καί τήν Ανάσταση.

Μπορούμε νά πούμε ότι η Ιερωσύνη έχει αυτόν τόν σταυροαναστάσιμο χαρακτήρα. Κάθε Ιερεύς ομοιάζει μέ τόν άγιο Συμεών τόν Θεοδόχο πού λαμβάνει στά χέρια του τόν Χριστό καί στήν πραγματικότητα μετέχει τού Σταυρού καί τής Αναστάσεώς Του, κείται καί αυτός «εις πτώσιν καί ανάστασιν πολλών». Άλλοι τόν βλασφημούν καί άλλοι τόν επαινούν.

Είναι αγαθή συγκυρία σήμερα, τήν απόδοση τής εορτής τής Υπαπαντής, στήν οποία έπαιξε έναν ρόλο καί ο άγιος Συμεών ο Θεοδόχος, πού τιμούμε έναν ευλαβή Ιερέα καί Επίσκοπο αγαθόν, πού μέ διαφόρους τρόπους καί κατά ανάλογο βαθμό μιμήθηκε τόν Συμεών τόν Θεοδόχο. Έτσι, τό τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο τού μακαριστού Ιεράρχου Μητροπολίτου Χριστουπόλεως κυρού Πέτρου μάς συγκέντρωσε όλους –Επισκόπους, Πρεσβυτέρους, λαϊκούς– στόν Ιερό αυτό Μητροπολιτικό Ναό τής Λιβαδειάς, αυτήν τήν μεγάλη ημέρα, γιά τήν τέλεση τής αναιμάκτου Μυσταγωγίας υπέρ ζώντων καί κεκοιμημένων, μέ πρόσκληση τού Ποιμενάρχου τής Ιεράς αυτής Μητροπόλεως, αγαπητού εν Χριστώ αδελφού κ. Γεωργίου.

Ενθυμούμαστε τόν μακαριστό Ιεράρχη Πέτρο καί ο νούς μας ανάγεται στήν πνευματική αξία καί τήν δωρεά τής Αρχιερωσύνης, αφού κάθε Αρχιερεύς είναι «φορεύς τής μαρτυρικής ιερωσύνης τού Χριστού», αυτή πού προεφήτευσε ο άγιος Συμεών ο Θεοδόχος. Δέν πρόκειται γιά μιά κοσμική εξουσία, ένα κέντρο ενός θεσμού, έστω καί ιερού, αλλά γιά τήν βίωση τού Σταυρού καί τής Αναστάσεως τού Χριστού. Ο Χριστός εισήλθε στόν κήπο τής Γεθσημανής καί προσευχήθηκε πρός τόν Πατέρα Του γιά τό ποτήριο πού έπρεπε νά πιή, ανέβηκε αιμόφυρτος τήν οδό τού Μαρτυρίου, σταυρώθηκε στόν Γολγοθά εν μέσω υβριζόντων καί βλασφημούντων, ετάφη στό καινό μνημείο καί ανέστη εκ τού τάφου. Ηγάπησε τά πρόβατα καί τελικά σταυρώνεται από τά ίδια τά πρόβατα, αλλά αυτή η θυσία είναι δόξα, τιμή καί αιώνια σωτηρία γιά τούς πιστούς.

Καί ο κάθε Αρχιερεύς είναι «φορεύς αυτής τής μαρτυρικής Ιερωσύνης τού Χριστού», τήν οποία βιώνει κατά διαφόρους τρόπους καί ποικίλους βαθμούς. Αναλίσκεται στήν προσευχή υπέρ τού λαού, θυσιάζεται στήν ποιμαντική διακονία τών ανθρώπων, αίρει τό απολωλός πρόβατο στούς ώμους του ανεβαίνοντας τόν ανηφορικό δρόμο τού Γολγοθά, ακούει τούς αναστεναγμούς τών πτωχών, αισθάνεται τόν πόνο τών αρρώστων, δέχεται τά παράπονα τών αδυνάτων, οι οποίοι δέν μπορούν νά ακολουθήσουν αυτήν τήν ανηφορική πορεία, πολλές φορές αισθάνεται στό σώμα του τίς πληγές τών ευεργετηθέντων καί πίνει τό ποτήριο τών ποικίλων δοκιμασιών. Όλα είναι σταυρικά, αλλά γίνονται καί αναστάσιμα, όταν βιώνωνται εν Χριστώ. Η επισκοπική διακονία είναι μιά σταυροαναστάσιμη πορεία.

Στό βάθος, όμως, καί ο Χριστιανός πορεύεται τήν σταυρική ζωή. Ο ιερός Χρυσόστομος αναφερόμενος στήν συμμετοχή όλων τών Χριστιανών στά παθήματα τού Χριστού ερωτά: «τί γάρ ήδιον τού τώ Χριστώ με γίνεσθαι κοινωνόν;», δηλαδή, τί είναι πιό ευχάριστο από τό νά είναι κανείς κοινωνός τών παθημάτων τού Χριστού; Καί σημειώνει ότι τίποτε δέν είναι ισοδύναμο καί καλύτερο από τό νά μαστιγώνεται κανείς μέ τόν Χριστό καί νά θλίβεται γιά τήν ευσέβεια.

Στήν συνέχεια ερωτά τόν ακροατή του: «Ο Δεσπότης σου εσταυρώθη καί σύ άνεσιν ζητείς; ο Δεσπότης σου προσηλώθη καί σύ τρυφάς; καί πώς ταύτα στρατιώτου γενναίου;». Δέν είναι δυνατόν νά είμαστε μαθητές τού Δεσπότη Χριστού πού σταυρώθηκε στόν Γολγοθά καί εμείς νά ζητάμε τήν άνεση καί τήν ασταύρωτη ζωή. Πρέπει νά αποδεχόμαστε τόν Σταυρό πού οδηγεί στήν βίωση τής Ανάστασης τού Χριστού. Όλη η ζωή τού Χριστιανού είναι μέθεξη τού Μυστηρίου τού Σταυρού καί τής Αναστάσεως τού Χριστού. Άν αυτή η σταυροαναστάσιμη ζωή συνδέεται μέ κάθε Χριστιανό, αυτό πολύ περισσότερο συμβαίνει μέ τόν Κληρικό, ιδιαίτερα τόν Επίσκοπο, αφού είναι «φορεύς τής μαρτυρικής Ιερωσύνης τού Χριστού».

Αυτό έζησε σέ όλη του τήν ζωή ο μακαριστός Ιεράρχης Μητροπολίτης Χριστουπόλεως κυρός Πέτρος. Δέν θά εκθέσω τά βιογραφικά του στοιχεία, πού είναι γνωστά στούς παρόντες πού τόν γνώριζαν, τόν είχαν πνευματικό πατέρα καί τόν αγάπησαν, αλλά θά ιχνογραφήσω πολύ αδρά καί εν σχεδίω τόν ψυχικό του κόσμο.

Οι δοκιμασίες ως κύματα τόν κτυπούσαν από τήν αρχή τής ζωής του μέχρι τό τέλος. Πειρασμοί, ορφάνια, φτώχεια, συκοφαντίες, διαβολές, μηχανορραφίες, αδικίες, υπονομεύσεις, διωγμοί, ψευδείς πληροφορίες, εμπόδια, απαιτήσεις, καρφιά, λόγχες καί πολλά άλλα δεχόταν καθημερινώς. Καί εκείνος αντιμετώπιζε όλα αυτά μέ σταυροαναστάσιμο ήθος, μέ εκκλησιαστικό φρόνημα, μέ ηρεμία στήν καρδιά καί τό πρόσωπο, μέ φιλανθρωπία καί αγάπη, μέ υπομονή καί καρτερία, μέ τό ευχάριστο εκείνο χαμόγελο πού διέθετε. Σέ όλα αυτά ανταποκρινόταν μέ ευθύτητα, ειλικρίνεια, εργατικότητα, αγάπη στόν άνθρωπο καί πίστη στόν Θεό. Ο Θεός επιφυλάσσει τά εκλεκτά Του δώρα στά αγαπητά Του παιδιά. Ένας τέτοιος εκλεκτός δούλος τού Θεού ήταν ο μακαριστός Ιεράρχης. Μιά ανοικτή καρδιά γιά όλους όσοι τόν πλησίαζαν.

Παρά τίς δυσκολίες, στήν πορεία του είχε ισχυρούς συμπαραστάτες, τουλάχιστον όσους εγώ γνώρισα. Μνημονεύω πρώτα τήν μακαριστή αδελφή του Μαρία, τήν οποία αποκαλούσε άγγελο -καί ήταν πράγματι άγγελος επίγειος- καί γι’ αυτό ο ίδιος έκλαιγε ως μικρό παιδί μέ τήν κοίμησή της καί τήν ενθύμησή της, άν καί εκείνος ήταν ήδη Επίσκοπος καί ευρισκόταν σέ γεροντική ηλικία. Σέ μιά τέτοια περίπτωση θυμήθηκα τούς επιτάφιους λόγους τού αγίου Γρηγορίου τού Θεολόγου στά αδέλφια του, στούς οποίους λόγους εξέφραζε όλη τήν λεπτότητα τού εσωτερικού του κόσμου, όπως καί τήν λύπη τού Μ. Βασιλείου γιά τήν κοίμηση τής μητέρας του.

Έπειτα, είχε συμπαραστάτες τά πνευματικά του παιδιά, γιά τά οποία ήταν ο ίδιος μιά μητρική αγκαλιά, καί τήν πληθώρα τών Ιερέων πού ανέδειξε καί συμμαρτύρησε. Ακόμη, είχε παράκληση από τούς Επισκόπους, τούς οποίους είχε από λαϊκούς κάτω από τό Πετραχήλι του καί καυχόταν γι’ αυτούς, όπως τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Καστορίας κ. Σεραφείμ καί τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Θηβών καί Λεβαδείας κ. Γεώργιο.

Επειδή τά τελευταία χρόνια έζησε ένα χρονικό διάστημα στήν Λιβαδειά, θέλω νά μαρτυρήσω γιά τόν σεβασμό πού έδειξε στό πρόσωπό του ο τοπικός Ποιμενάρχης καί αγαπητός εν Χριστώ αδελφός κ. Γεώργιος, γιά τήν φιλοστοργία καί τήν ευγνωμοσύνη πού εξεδήλωνε. Τόν υπηρέτησε ως φιλόστοργος υιός, ως ευγνώμων Κληρικός, ως πνευματικό τέκνο σέ Πνευματικό Πατέρα. Μαρτυρώ ότι καί ο μακαριστός Ιεράρχης αγαπούσε, τιμούσε καί χαιρόταν γιά τό πνευματικό του τέκνο, πού ανεδείχθη σέ Μητροπολίτη Θηβών καί Λεβαδείας, σέ διαδοχή τού Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών καί Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου. Όλοι σας τό γνωρίζετε αυτό.

Καί η ελαχιστότητά μου δέχθηκε μερικά ψιχία τής ευκλεούς πατρικής καρδιάς τού μακαριστού Ιεράρχου. Όταν μετά τήν κοίμηση τού πνευματικού μου Πατρός προσπαθούσα νά εντοπίσω τόν Κληρικό στόν οποίο θά εναπέθετα τόν κάματο τής ψυχής μου, διέκρινα τόν τότε Αρχιμανδρίτη Πέτρο Δακτυλίδη καί μετέπειτα Επίσκοπο Χριστουπόλεως κυρό Πέτρο. Εκείνος αποδέχθηκε διστακτικά καί ταπεινά αυτό τό έργο, συμπεριφερόταν ως αδελφός αγαπητός, ομιλούσε μέ σεμνότητα καί φιλοστοργία, ενδιαφερόταν γιά τήν ζωή μου. Είμαι ευγνώμων στόν Θεό γιά τήν δωρεά αυτή, γιά τήν αγάπη του, τήν φιλοξενία του, τό ιλαρό πρόσωπό του, τήν φιλαδελφία του καί πολλά άλλα.

Όλοι όσοι βρισκόμαστε τήν ώρα αυτή στό ιερό μνημόσυνο τού μακαριστού αυτού εκκλησιαστικού ανδρός, αναγνωρίζουμε τήν μεγάλη προσφορά του στήν Εκκλησία, μέ τήν καρδιακή προσέγγιση τών εκκλησιαστικών προβλημάτων, μέ τήν ανεξικακία του καί τό φιλόκαλλο πνεύμα του, μέ τό εκκλησιαστικό φρόνημά του, μέ τό εκκλησιαστικό ήθος καί τήν εργατικότητά του, μέ τήν απλότητα καί τό φιλότιμό του, μέ τήν τιμιότητα καί τήν διαφάνειά του, μέ τήν φιλοθεΐα καί τήν φιλανθρωπία του, μέ τό καθαρό βλέμμα του καί τήν ευθύτητα τού χαρακτήρος του, μέ τό παιδικό χαμόγελό του καί τήν γηραλέα σοφία του, μέ τά ποικίλα χαρίσματά του, φυσικά καί εκκλησιαστικά. Ήταν αναλογικά ένας άλλος Συμεών «δίκαιος καί ευλαβής», πού κράτησε τόν Χριστό στά χέρια του κάθε φορά πού λειτουργούσε καί Τόν ευεργέτησε στά πρόσωπα τών πονεμένων αδελφών Του καί σκορπούσε παράκληση στόν νέον Ισραήλ τής Χάριτος.

Στήν περίπτωσή του ο επισκοπικός τίτλος -Χριστουπόλεως- προσιδιάζει στήν προσωπικότητά του καί τήν προσφορά του, αλλά καί τήν κατάληξή του, αφού εκτιμούμε ότι είναι πολίτης τού Χριστού στήν Πόλη τήν ουράνια, όπως τήν περιγράφει η Αποκάλυψη τού Ιωάννου. Πιστεύουμε ότι στήν περίπτωση αυτή ισχύει ο λόγος τού Θεού «Τώ νικώντι δώσω αυτώ φαγείν εκ τού ξύλου τής ζωής, ό εστιν εν τώ παραδείσω τού Θεού» (Απ. β', 7).

Μακαριστέ Γέροντα, σέ ευχαριστούμε γιά όσα έπραξες, γιά όσα έδειξες, γιά όσα εδίδαξες, γιά ό,τι ήσουν καί γιά ό,τι είσαι. Αιωνία σου η μνήμη, δίκαιε καί ευλαβή Επίσκοπε τής Εκκλησίας τού Χριστού.–