Ο έσχατος, ο μεγαλύτερος εχθρός μας είναι ο θάνατος.

Ο έσχατος, ο μεγαλύτερος εχθρός μας είναι ο θάνατος.  Ο θάνατος δεν υποφέρεται, μπροστά του η ύπαρξή μας λυγίζει, φτάνει στα όριά της, αντικρύζει την άβυσσο.  Αυτό το καταλαβαίνουμε ακόμη περισσότερο όταν χάσουμε κάποιο αγαπημένο μας πρόσωπο, όταν στερηθούμε την αναφορά μας σε άνθρωπο αγαπημένο που αναδεικνύει το πρόσωπό μας, τα αισθήματά μας, τα χαρίσματά μας, που μας κάνει σημαντικούς και  συνάμα μοναδικούς.  Τραντάζονται τα θεμέλια της ύπαρξης και ο άνθρωπος εδώ αδυνατεί να αντιμετωπίσει το μηδέν που αντικρύζει, αδυνατεί από μόνος του να βάλει σε τάξη την χαώδη ψυχική κατάσταση που ζει και  ψάχνει να βρεί κάποια ελπίδα, μιαν απάντηση στο παράλογο του θανάτου.
Είναι γεγονός πως από μόνος του ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τον θάνατο. Η Υπαρξιακή σκέψη που έβαλε στην πάντα την ουσία και τον Ιδεαλισμό και ασχολήθηκε με την ύπαρξη, με το «εδώ Είναι» του Χάϊντεγκερ, κατέληξε να μας πει πως ο άνθρωπος είναι  «ον προς θάνατον».  Και μπορεί ο Χάϊντεγκερ να λέει πως όταν ο άνθρωπος συνειδητοποιεί την θνητότητά του αγγίζει την ουσία της υπάρξεώς του, αλλά μετά απ' αυτό τίποτα.  Νομίζω πως βλέπει τον άνθρωπο Ηθικά και όχι Οντολογικά, προσβλέπει σε μια ηθική τελείωση εν όψη του επικείμενου τέλους. Συνειδητοποιώντας το άτομο το  "De Sein"  τον θάνατό του, μας λέει ο Χάϊντεγκερ, διακατέχεται από μια  "υπαρξιακή αγωνία"  που του δίνει τη συνείδηση της μοναδικότητος και της εξατομίκευσης, αλλά πέραν αυτού τίποτε, ο άνθρωπος είναι και παραμένει όν προς εξαφάνιση.  Έτσι το θέμα μένει ανοικτό και το παράλογο συγκλονιστικό, δεν το χωρά ο νους.  Και στο κάτω-κάτω τι περισσότερο  λέει ο υπαρξισμός του Χάϊντεγκερ απ' τον Πλάτωνα που μας λέει πως:  «Φιλοσοφία εστί μελέτη θανάτου». 



Ο άνθρωπος όμως είναι φτιαγμένος για μεγάλα πράγματα, για την αιωνιότητα και την αθανασία.  Και σαν τέτοιος δεν μπορεί να υποταχθεί στον θάνατο.  Επαναστατεί εναντίον του, ζητά απαντήσεις, μάχεται και με το Θεό για μιαν απάντηση. Και να που την λύση έρχεται, και την δίνει, ο μόνος άλλωστε που θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο, ο Χριστός.  Και το κάνει όχι με θεωρίες, ούτε ως θαυματοποιός, αλλά περνώντας ο ίδιος σ' αυτή την κατάσταση του θανάτου, όχι ως Θεός μόνο, αλλά και ως τέλειος άνθρωπος.  Με την Ανάστασή Του αναστήθηκε μαζί με τον Θεό και ο άνθρωπος.  Έγινε ένας από εμάς και μας πήρε μαζί του στην Ανάσταση.  Τώρα αν κάνουμε το ίδιο εμείς, δηλαδή εκεντριστούμε στην Θεανδρική Του φύση, γίνουμε και εμείς όμοιοί Του, Θεάνθρωποι, δεν έχει θέση πάνω μας ο θάνατος και αυτό το ζούμε στους αγίους μας και τους άγιους Γεροντάδες μας.  Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, πως εμείς οι Ορθόδοξοι έχουμε ως μεγαλύτερη γιορτή την Ανάσταση.  Είναι η Ανάσταση που νοηματοδοτεί την ύπαρξή μας, της δίνει νόημα και προέκταση στην αιωνιότητα, που έχουμε ανάγκη, γιατί είπαμε πως έχουμε γίνει για την αιωνιότητα κι ας θέλουν όλα γύρω να μας υποτιμούν, να μας μικραίνουν, να μας λιγοστεύουν.     
Χρόνης Μούτσης