Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμίας, Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ

Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ

Ἡ χειροτονία ὅλων τῶν κληρικῶν ἀπό τόν Ἐπίσκοπο

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ EΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ

† Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

ΚΑΤΗΧΗΣΗ

  ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ-ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ

Δημητσάνα - Μεγαλόπολη, Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2014

1. Στά κηρύγματά μας, ἀδελφοί χριστιανοί, ἑρμηνεύουμε τούς ἱερούς Κανόνες τῶν ἁγίων Ἀποστόλων. Στό προηγούμενο κήρυγμα μιλήσαμε γιά τόν πρῶτο κανόνα, πού μᾶς ἔλεγε ὅτι ὁ Ἐπίσκοπος πρέπει νά χειροτονεῖται ὄχι μόνο ἀπό ἕναν Ἐπίσκοπο, ἀλλά ἀπό τρεῖς ἤ τοὐλάχιστον ἀπό δύο Ἐπισκόπους. Οἱ Διαταγές τῶν Ἀποστόλων διατάσσουν ὅτι ἐκεῖνος πού θά χειροτονηθεῖ Ἐπίσκοπος ἀπό ἕναν Ἐπίσκοπο νά καθαιρεῖται, ἐκτός μόνο ἄν ἔχουμε περίπτωση διωγμοῦ ἤ κάποια ἄλλη αἰτία, πού δέν μποροῦν νά συναχθοῦν ἄλλοι Ἐπίσκοποι. Ἀλλά καί στήν περίπτωση αὐτή πρέπει οἱ ἄλλοι Ἐπίσκοποι νά δηλώσουν ἐγγράφως τήν συγκατάθεσή τους νά γίνει ἡ χειροτονία τοῦ ἐκλεγέντος εἰς Ἐπίσκοπο ἀπό ἕναν Ἐπίσκοπο.

2. Σήμερα θά σᾶς μιλήσω γιά τόν Δεύτερο Ἀποστολικό Κανόνα πού λέγει, συμπληρωματικά πρός τόν Πρῶτο Κανόνα, ὅτι ἄν γιά τήν χειροτονία τοῦ Ἐπισκόπου ἀπαιτοῦνται τρεῖς ἤ δύο τοὐλάχιστον Ἐπίσκοποι, ὅμως ἡ χειροτονία τοῦ Πρεσβυτέρου καί τοῦ Διακόνου καί τῶν «λοιπῶν κληρικῶν» γίνεται ἀπό ἕναν Ἐπίσκοπο. Κατανοοῦμε εὔκολα τόν Κανόνα αὐτόν: Ὁ ἀνώτερος στόν βαθμό Ἐπίσκοπος χειροτονεῖ τόν λαϊκό σέ Διάκονο ἤ τόν Διάκονο σέ Πρεσβύτερο, γιατί εἶναι κατώτεροι βαθμοί αὐτοί ἀπό τόν βαθμό τοῦ Ἐπισκόπου. Φτάνει ἕνας Ἐπίσκοπος γιά τήν χειροτονία τους. Γιά τήν χειροτονία ὅμως τοῦ Πρεσβυτέρου σέ Ἐπίσκοπο δέν ἀρκεῖ ἕνας Ἐπίσκοπος, ἐπειδή πρόκειται γιά τήν χειροτονία σέ ἴσο βαθμό· γι᾽ αὐτό καί ἀπαιτοῦνται περισσότεροι τοῦ ἑνός Ἐπίσκοποι, ὅπως μᾶς εἶπε ὁ Πρῶτος Ἀποστολικός Κανόνας. Εἴπαμε σχετικά μέ αὐτό καί στό προηγούμενο κήρυγμά μας.

3. Ἑρμηνεύοντες τόν Δεύτερο Ἀποστολικό Κανόνα σήμερα, ἀδελφοί, θά ἐπιμείνουμε περισσότερο στήν ἔκφραση τοῦ Κανόνα «λοιποί κληρικοί», οἱ ὑπόλοιποι δηλαδή κληρικοί, πού χειροτονοῦνται καί αὐτοί ἀπό τόν Ἐπίσκοπο. Οἱ κύριοι βαθμοί τῶν κληρικῶν, ὅπως ξέρουμε, εἶναι ὁ Ἐπίσκοπος, ὁ Πρεσβύτερος καί ὁ Διάκονος. Οἱ «λοιποί»  κληρικοί ποιοί εἶναι; Εἶναι οἱ Ὑποδιάκονοι, οἱ Ψάλτες καί οἱ Ἀναγνῶστες. Καί αὐτοί, γιά νά διακονήσουν στό ἔργο πού κάνουν, χειροτονοῦνται ἀπό τόν Ἐπίσκοπο. Ἔτσι λέγει ὁ Κανόνας.

Τό πρῶτο πού ἔχω νά πῶ, ἀδελφοί, ἀπό αὐτό πού μᾶς λέγει ὁ Κανόνας εἶναι ὅτι οἱ Ψάλτες καί οἱ Ἀναγνῶστες, πού διαβάζουν τά ἱερά ἀναγνώσματα στήν Ἐκκλησία, εἶναι καί αὐτοί κληρικοί καί ἔτσι πρέπει νά τούς βλέπετε. Νά τούς βλέπετε μέ σεβασμό καί ἱεροπρέπεια, γιατί εἶναι ἱερή ἡ θέση πού ἔχουν καί εἶναι ἱερό καί ἅγιο τό διακόνημα πού κάνουν. Ὑμνοῦν τόν Θεό καί στήν θεία Λειτουργία διαλέγονται μέ τόν Ἱερέα καί «παίζεται» μέ τήν ψαλμωδία τους τό ἱερό δρᾶμα τοῦ θείου Μυστηρίου, στό ὁποῖο μετέχουν καί οἱ ἄγγελοι τοῦ οὐρανοῦ. Οἱ Ἱεροψάλτες εἶναι ἀντιπρόσωποι τοῦ λαοῦ, ὅταν τελεῖται ἡ θεία λατρεία στόν ἱερό Ναό.

3. Ἀπό αὐτό ὅμως πού λέγουμε πρέπει καί οἱ ἴδιοι οἱ Ἱεροψάλτες νά νοήσουν τό ἱερό τους ἔργο, νά νοήσουν, δηλαδή, ὅτι εἶναι κατώτεροι κληρικοί, καί νά τιμοῦν λοιπόν τήν ἱερή τους θέση μέ τήν ἱεροπρεπῆ τους συμπεριφορά. Οἱ ἴδιοι οἱ Ἱεροψάλτες στήν θεία Λειτουργία ψάλλοντες τόν Χερουβικό ὕμνο λέγουν: «Οἱ τά Χερουβίμ μυστικῶς εἰκονίζοντες». Ὅτι δηλαδή αὐτοί πού ψάλλουν αὐτόν τόν ὕμνον, οἱ «προσάδοντες τῇ ζωοποιῷ Τριάδι τόν Τρισάγιον Ὕμνον», εἰκονίζουν τά Χερουβίμ, πού κάνουν τό ἴδιο στόν οὐρανό. Καί ὅπως οἱ ἄγγελοι τοῦ οὐρανοῦ, οἱ ἀναμάρτητοι, μέ φόβο καί πολλή κατάνυξη ὑμνοῦν τόν Κύριο Σαβαώθ (βλ. τό 6ο κεφ. τοῦ Ἠσαΐου), ἔτσι μέ εὐλαβῆ καί σεμνή στάση οἱ Ἱεροψάλτες πρέπει νά ψάλλουν τόν Κύριο στήν θεία Λατρεία.

4. Καί αὐτοί οἱ κατώτεροι Κληρικοί, οἱ Ἱεροψάλτες καί ἀναγνῶστες, γιά νά ἀσκοῦν τήν ἱερή τους διακονία πρέπει νά ἔχουν χειροτονία τοῦ Ἐπισκόπου. Χωρίς νά γίνει αὐτό δέν ἐπιτρέπεται νά ψάλλουν, γιατί τό ἀπαγορεύει ὁ 33ος Κανόνας τῆς ΣΤ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, γιά τόν ὁποῖο θά μιλήσουμε ἄλλοτε. Ἀλλά καί κατά τόν Κανόνα πού ἑρμηνεύουμε, οἱ Ἱεροψάλτες ὑπάγονται στούς «λοιπούς κληρικούς» καί ἄρα πρέπει νά ἔχουν καί αὐτοί χειροτονία ἀπό τόν Ἐπίσκοπο. Εἶπα «χειροτονία». Ὅμως, ἕνας πολύ καλός ἑρμηνευτής τῶν Ἱερῶν Κανόνων, ὁ Ζωναρᾶς, λέγει ὅτι γιά τούς Ἱεροψάλτες εἶναι καλύτερα νά λέγουμε ὄχι νά «χειροτονοῦνται», ἀλλά νά «χειροθετοῦνται». Νά «σφραγίζονται» πρῶτα ἀπό τόν Ἐπίσκοπο στήν κεφαλή μέ τό σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί ἔπειτα νά «χειροθετοῦνται». Ἡ χειροτονία εἶναι κυρίως γιά τόν Ἐπίσκοπο, τόν Πρεσβύτερο καί τόν Διάκονο, καί γίνεται ἐντός τοῦ ἱεροῦ Βήματος, ἐνώπιον τοῦ Ἁγίου Θυσιαστηρίου. Ἡ εὐλογία τοῦ Ἱεροψάλτου καί τοῦ Ἀναγνώστου γίνεται ἐκτός τοῦ Ἱεροῦ Βήματος καί λέγεται «χειροθεσία». Ὁ Κανόνας ὅμως πού ἑρμηνεύουμε, ὁ Δεύτερος Ἀποστολικός Κανόνας, γιά ὅλους, καί γιά τούς κατώτερους κληρικούς, χρησιμοποιεῖ τόν ὅρο «χειροτονία».

5. Σᾶς κούρασα, χριστιανοί μου, μέ αὐτά πού σᾶς εἶπα σήμερα, ἀλλά τό κήρυγμα εἶναι καί μία μαθητεία, γιά τήν ὁποία οὔτε ἐμεῖς οἱ κληρικοί σας πρέπει νά εἴμαστε ὀκνηροί γιά νά τήν ποῦμε, ἀλλά οὔτε καί σεῖς οἱ λαϊκοί πρέπει νά εἶστε ἀπρόθυμοι γιά νά τήν ἀκούσετε. Παρακαλῶ νά φιλοτιμεῖστε στό νά μαθαίνετε καί νά σπουδάζετε ὅλο καί περισσότερα ἀπό τά ὡραῖα πού ἔχει ἡ θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας, καί ἔτσι θά γίνετε συνειδητοί καί προοδευμένοι χριστιανοί.

Μέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

Αναρτήθηκε από Katanixis miden στις 9/27/2014 01:23:00 μ.μ.